Της Λαμπρινής Θωμά

Όταν, προ ολίγων ετών, δύο ηλίθιοι αμερικάνοι από το Νιού Τζέρσυ ονόμασαν το αγοράκι τους Αδόλφο Χίτλερ, δεν υπήρξε καμμία αντίδραση. Το αμερικανικό κράτος το επέτρεψε. Και οι γονείς ήταν τόσο βέβαιοι για το δικαιωμά τους στο ναζισμό ―ή μάλλον, στη βλακεία―, ώστε στα τρίτα γενέθλια του μπόμπιρα πήγαν να παραγγείλουν την τούρτα («Happy 3rd Birthday, Adolf Hitler!») από το τοπικό σούπερ μάρκετ μεγάλης αλυσίδας.

Οι θορυβημένοι υπάλληλοι αρνήθηκαν να φτιάξουν την τούρτα και κατόπιν ειδοποίησαν τις αρχές, οι οποίες απομάκρυναν τα παιδιά από τους γονείς με εντολή της εισαγγελίας. Όχι όμως επειδή οι γονείς ήταν ρατσιστές, ούτε επειδή ήταν ηλίθιοι, αλλά γιατί “βρήκαν σημάδια παραμέλησης των ανηλίκων“. 
 
Λίγο καιρό μετά, και πάλι στις ειδήσεις εκ των ΗΠΑ, μάθαμε για την περίπτωση των αδελφών Γκηντ, δύο κατάλευκων κορασίδων που, αφού επιτέλους κάπνισαν αρκετό χασίς, μετεστράφησαν: δεν ήταν πια ρατσίστριες, πεπεισμένες για την ανωτερότητα της Λευκής Φυλής, την οποία υποστήριζαν με κάθε δυνατό τρόπο, περιοδεύοντας όλη την Αμερική με τη μητέρα τους και τραγουδώντας μπρος σε αμιγή νεοναζιστικά ακροατήρια, με την μπάντα τους, Prussian Blue. Παρά την ακραία νεοναζιστική ανατροφή τους, οι δύο κόρες ζητούσαν πλέον Peace, Love και τσιγαρλίκια. Παρ όλα αυτά, η μητέρα τους δεν είχε ποτέ χωριστεί από τις κόρες, το κήρυγμα μίσους και η χρησιμοποίηση δύο ανήλικων κοριτσιών για αυτό δεν έφταναν για την διά του νόμου απομάκρυνση των κοριτσιών από την επιρροή της. 


 
Ακόμα και στις κολοβές Δυτικές Δημοκρατίες, η ελεύθερη έκφραση, η δημοκρατική ανταλλαγή ιδεών (όλων των ιδεών) και το δικαίωμα στην ανατροφή των παιδιών σου είναι οι υψηλότερες συνταγματικές αξίες και αυτές προστατεύονται από τη δικαιοσύνη πρώτα και πάνω απ' όλα. Γι΄ αυτό και τα δικαστήρια των ΗΠΑ θεωρούν ό,τι οποιαδήποτε επέμβαση στον τρόπο ανατροφής ενός παιδιού από τους γονείς του είναι εν τέλει αντισυνταγματική, όσο και αν δεν γουστάρουμε την ιδεολογία των γονιών αυτών. Στις κοινωνίες μας η ελευθερία ξεκινά από το σπίτι, και περιλαμβάνει την ελευθερία να αναθρέψεις το παιδί σου με μη κοινωνικά αποδεκτούς τρόπους. Εκεί άλλωστε κρίνεται ο βαθμός ελευθερίας μιας κοινωνίας: στο πως αντιμετωπίζονται όσοι διαφωνούν. Και ας είναι και ηλίθιοι. Και ας είναι και χρυσαυγίτες. Άλλωστε, από αγκάθι βγαίνει ρόδο κι από νεοναζίστρια μητέρα βγαίνει χασικλού ειρηνίστρια θυγατέρα. Ή, για να θυμηθούμε και το Δημήτρη Πουλικάκο στη “Ρεβάνς”, «Τρία πράγματα μου είπε να μη γίνω ο πατέρας μου: πούστης, χασικλής και κομμουνιστής. Φτού σου γκαντεμιά!».
 
Με αφορμή το σάλο που έχει ξεσπάσει για τα περίφημα «σχολεία της Χρυσής Αυγής», λοιπόν, ας προσπαθήσουμε να δούμε την ευρύτερη εικόνα. Ειδικά καθώς αυτός ο σάλος είναι πασπαλισμένος, όπως συνήθως, με αρκετή υστερία και περισσή υποκρισία, αφού ζητάει την παρέμβαση του κράτους ώστε να απαγορευτούν αυτού του είδους οι συγκεντρώσεις αλλά και να τιμωρηθούν οι γονείς.
 
Και, πάλι ως συνήθως, όσοι καλοπροαίρετα το ζητάνε, συναισθηματικά αντιδρώντας, πάνε να βγάλουν μόνοι τους τα δημοκρατικά και αριστερά ματάκια τους (τα δεξιά πάλι θα επιζήσουν…). Γιατί, από τη στιγμή που νομιμοποιείς το κράτος να καταδιώξει ο,τι θεωρείς εσύ «ακραίο», αυτό θα αρπάξει την ευκαιρία να καταδιώξει και εσένα, τον αντίθετο στις κρατικές πολιτικές, ως ακραίο. Πολύ θέλει ο Δένδιας, νομίζεις, να σου χτυπήσει την πόρτα;
 

Επί του προσωπικού: στην μεγάλη πορεία της Αθήνας με το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ, πήρα για πρώτη φορά μαζί σε “πιθανώς επεισοδιακή” πορεία τον τότε οκτάχρονο γιό μου. Ήταν τα πρώτα του δακρυγόνα, το πρώτο μάθημα πρώτων βοηθειών και επιμονής, τα πρώτα συνθήματα μαζί. Το μωρό μου το πήγα να φάει δηλητήριο. Το θυμάται. Οπως θυμάται που ο φίλος μας ο Βαγγέλης του έταξε ότι όταν γίνει 13 θα τον μάθει να φτιάχνει μολότωφ γιατί “μάθε τέχνη κι άστηνα κι αν σε σκλαβώσουν πιάστηνα”. Λίγα χρόνια μετά, έφηβος, ήταν μαζί μου στο Σύνταγμα. Όταν υπάρχει παλλαϊκό ή πανεργατικό συλλαλητήριο, χάνει σχολείο. Κατεβαίνουμε στο δρόμο, μαζεύοντας απουσίες. Θεωρώ την παρουσία αυτή απαραίτητη για την σωστή του Παιδεία και ανάπτυξη. Επίσης, του έχω δημιουργήσει αρκετά προβλήματα στο σχολείο κατά καιρούς. Ήταν δεν ήταν έντεκα χρονών όταν μου είπε: “Μαμά, δε μπορώ να λέω στο σχολείο ότι είμαστε αντεξουσιαστές. Θα λέω ότι ψηφίζουμε ΚΚΕ”. Του είπα να λέει, όταν κρίνει εκείνος, ότι η μαμά είναι αντεξουσιάστρια κι ο ίδιος είναι ακόμη παιδί – η κοινωνική πίεση που δεχόταν, που δε μπορούσε να αντιμετωπίσει, με υποχρέωνε να τον προστατεύσω. Όμως, ποτέ δεν του έκρυψα τις ―για πολλούς ακραίες― πολιτικές μου θέσεις. Είναι επιλογή μου και θεωρώ ότι κανείς δεν έχει το δικαίωμα να επέμβει και να με υποχρεώσει να πω ψέμματα ή να παραστήσω κάτι διαφορετικό από αυτό που είμαι στο παιδί μου. Το κακό από μια υποκριτική στάση, το κακό του ψεύδους, θα ήταν πολύ μεγαλύτερο.
 
Όταν, λοιπόν, αυτοί που υποστηρίζουν τις θεωρίες των άκρων και πάνε να με ταυτίσουν με πολύ πονηρό τρόπο με τη Χρυσή Αυγή ανακαλύπτουν ξαφνικά ότι “τα παιδιά δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται ως υποζύγια αμφισβήτησης των θεσμών”, όπως δήλωσε ο Παντελής Κυπριανός, Καθηγητής στο Τμήμα Επιστημών της Εκπαίδευσης Προσχολικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Πατρών, ξέρω πως κινδυνεύω και εγώ. Διότι και οι δικές μου πολιτικές θέσεις μπορεί να θεωρηθεί ότι αμφισβητούν τους θεσμούς, και είναι πολιτικές θέσεις για τις οποίες μίλησα ανοικτά (και) στο παιδί μου.
 
Θεωρώ επίσης πολύ επικίνδυνο, με αφορμή τη ΧΑ, να βγαίνει και να δηλώνει  ο υφυπουργός Παιδείας Θεόδωρος Παπαθεοδώρου ότι  «Την ιστορία αυτού του τόπου τη διδάσκονται τα παιδιά στα σχολεία και πουθενά αλλού». Τι μας λέτε, κύριε υπουργέ! Αλήθεια; Αυτά τα σχολικά βιβλία, τα τίγκα στην προπαγάνδα υπερ της Ε.Ε (όχι των λαών, των αγορών), του καταναλωτισμού και του ατομικισμού, τα τίγκα στην κυβερνητική ιδεολογία περί της Ελληνικής ιστορίας, ας είναι χάρισμά σας στα μούτρα τα δικά σας. Προτιμώ να διαβάζει άλλα βιβλία, και όχι βιβλία τα οποία, εκτός από ιδεολογικώς ύποπτα, είναι και γραμμένα στο πόδι, από διορισμένους ημέτερους καθηγητές που δεν ξέρουν που πάνε τα τέσσερα (συχνά χωρίς ούτε καν ειδίκευση στο αντικείμενο).
 
Τι είδους λογική είναι αυτή που θεωρεί πως δεν επιτρέπεται να διδάξω στο παιδί μου την δική μου άποψη για την ιστορία, δε μπορεί η γιαγιά του να του μιλήσει για τη δική της άποψη για την ιστορία, δε μπορεί ο μύθος, το παραμύθι, το δημοτικό τραγούδι, να γίνουν εργαλεία μου για τη διδασκαλία της ιστορίας, δεν μπορεί ο Άγις Στίνας, για να πάρω ένα παράδειγμα μόνο, να του δοθεί για να μελετηθεί κατά μόνας ή σε ομάδες, ως μια άποψη για την ιστορία; Τι είστε εσείς και τα βιβλία ιστορίας των σχολείων σας; Οι εκφραστές της μίας και μόνης αλήθειας με την κρατική βούλα; Έφυγε ο Πάπας και κληρονομήσατε το αλάθητο; Ποιός λέει ότι δε δικαιούμαι να διδάξω το παιδί μου να αμφισβητεί και σας και τα σχολεία σας και την επίσημη Ιστορία σας;


 
Τι θα πεί «θεσμοί»; Και γιατί πρέπει να μάθει οποιοσδήποτε να σέβεται “θεσμούς”; Αν τα θυμάμαι καλά απ’ το σχολειό, που πολύ αγαπούσα την Αντιγόνη, οι ελεύθεροι άνθρωποι δεν σεβόμαστε θεσμούς και Κρέοντες. Σεβόμαστε το Δίκαιο, την Ελευθερία, το Πρόσωπο και την Κοινότητα. Έννοιες οι οποίες είναι πάνω από τους κρατικούς μηχανισμούς και τους «θεσμούς» (άσε που και ο καγκελάριος της Ναζιστικής Γερμανίας, θεσμός ήταν και αυτός όσο κράτησε).
 
Θεσμοί. Τους οποίους προασπίστηκε μάλιστα και η καθηγήτρια του ΑΠΘ, Ελένη Χουντουλίδου: «Αυτές οι ομάδες δεν είναι ούτε πρόσκοποι ούτε Κατηχητικό της Εκκλησίας. Δεν είναι τίποτα το θεσμοθετημένο». Αυτό είναι το ζήτημα. Ο κάθε θεσμοθετημένος κατσαπλιάς έχει δικαίωμα να έχει ευαίσθητες παιδικές ψυχές στα χέρια του, αλλά εμείς, οι ..εξωθεσμικοί, ακόμη και αν είμαστε παιδαγωγοί, δεν έχουμε δικαίωμα να μιλήσουμε, να νουθετήσουμε και διδάξουμε, να μάθουμε την άλλη ιστορία στα παιδιά μας.
 
“Μα αυτά τα είπαν για τη Χρυσή Αυγή”, θα μου πεις. Όχι, κάνεις λάθος. Αυτά τα είπαν για όλους μας. Είμαστε όλοι ο στόχος. Στο μυαλό είναι ο στόχος. Η Χρυσή Αυγή εξυπηρετεί εδώ το ρόλο του πολιορκητικού κριού που χρειάζονται για να πλήξουν τα πιο βασικά, τα πιο σημαντικά, τα πιο ριζωμένα στο Σύνταγμα δικαιώματά μας. Ειδικά όταν τέτοια ζητήματα ανάγονται σε κυρίαρχα από τα ΜΑΤ-ΜΜΕ της εθελόδουλης κυβέρνησης, εν μέσω Σκουριών και Καβάλας και με δεδομένη την αποδοχή εκ μέρους τους της θεωρίας των δύο άκρων, ανοίγουμε τους ασκούς του Αιόλου για όλους μας όταν επιτρέπουμε το δικαίωμα των γονέων στην ανατροφή των παιδιών τους να περνά από λαϊκό δικαστήριο. Μετά τη Χρυσή Αυγή, ποιοί; Οι αναρχικοί;  οι πολυγαμικοί; οι πάσχοντες από την τάδε ή δείνα ασθένεια; οι ανήκοντες στην τάδε ή δείνα πολιτική ομάδα που πιστεύει στη βία ή την επανάσταση; Γιατί η ίδια ακριβώς λογική θα μας πλήξει όλους. Μας πλήττει όλους. Ήδη, ξεκίνησε την σχετική συζήτηση ―και γενίκευση και προς τα αριστερά― ο Θέμος Αναστασιάδης στο Πρώτο Θέμα:
 
“Σε κανέναν δεν πρέπει να επιτρέπεται να μαζεύει μικρά παιδιά και να τους κάνει πολιτικό… κατηχητικό. Είτε πρόκειται για τη Χρυσή Αυγή, είτε για φεστιβάλ Νεολαίας μεγάλων προοδευτικών κομμάτων, όπου συχνά βλέπουμε γονείς κομματόσκυλα να ’χουν τα παιδιά τους αγκαλιά με τα σφυροδρέπανα” . 
 
Και νά'σου από δίπλα και οι “ειδικοί”, με το κουνάμενο συνάμενο δάχτυλο: “*Η οικογένεια δεν έχει το δικαίωμα να οδηγεί τα παιδιά σε παράλληλες ομάδες εκπαίδευσης που αμφισβητούν τον ρόλο του σχολείου και τους θεσμούς της οργανωμένης κοινωνίας λένε στα ΝΕΑ ακαδημαϊκοί*”.  
 
Όχι, κύριοι ακαδημαϊκοί, που συνεχίζετε να μιλάτε ως πληρωμένοι εκπρόσωποι του κράτους και όχι ως εκπρόσωποι της κοινωνίας (και ποτέ πια ή πολύ σπάνια πια ως εκπρόσωποι της μελλοντικής ουτοπίας). Η οικογένεια έχει κάθε δικαίωμα να διδάσκει στα παιδιά της να αμφισβητούν το ρόλο του σχολείου και τους θεσμούς της οργανωμένης κοινωνίας. Και επειδή τα παιδιά στην εφηβεία αμφισβητούν από μόνα τους, δημιουργώντας παρέες – ένα είδος παράλληλης ομάδας εκπαίδευσης είναι κι αυτό ― και αμφισβητούν όχι μόνο το ρόλο του σχολείου και τους θεσμούς της οργανωμένης κοινωνίας αλλά και την οικογένεια και “τα πάντα όλα”, ας προσέξετε όσοι ταυτίζετε αυτή την αμφισβήτηση με τη Χρυσή Αυγή.
 
Εκτός αν το έχετε προσέξει ήδη και το εκμεταλλεύεστε καταλλήλως. 


 Το κείμενο ας μου επιτραπεί να το αφιερώσω στην “αλογόμυγα” που με “τσίμπησε” με τις θέσεις του για το θέμα και άρα το ενέπνευσε, το συνάδελφο Γ. Χουδαλάκη, που μου κρατά παρέα κάθε πρωί στο αυτοκίνητο από τη συχνότητα του Real. Δεν τον γνωρίζω προσωπικά, αλλά τον χαίρομαι δημοσιογραφικά και τον ευχαριστώ για την ποιότητα της δουλειάς του. 

Εικονογράφηση; Χοσέ Κλεμέντε Ορόσκο: Οι Θεοί του Σύγχρονου Κόσμου , Αλφάρο Σικέιρος: Η Ηχώ μιας Κραυγής, Φωτογραφία του Νίκου Βεντούρα.