Του Άρη Βασιλά

Γάλλος κωμικός που έδινε παραστάσεις σε κλαμπ τη δεκαετίας του ’60, είχε ένα πολύ πετυχημένο νούμερο: Ένας άνδρας πηγαίνει στο ράφτη του για να παραπονεθεί για το κοστούμι που του έραψε πρόσφατα και το χρυσοπλήρωσε. Κάτι δεν πάει καλά με αυτό, λέει ο πελάτης, μία μου φεύγει από τον ένα ώμο και μία από τον άλλο, γενικά δεν είναι καθόλου στα μέτρα μου και προφανώς δε μου πάει καλά. Αλλά ο αλαζονικός ράφτης δε θέλει να ακούσει αυτές τις… αηδίες: Η κορμοστασιά σου είναι λάθος, του εξηγεί, το κοστούμι μου το αριστούργημά μου είναι σωστό, είναι τέλειο. Στάσου σαν άνδρας επιτέλους, σήκωσε λίγο τους ώμους σου, κράτησε τους αγκώνες σου σε ορθή γωνία. Λέγε λέγε, ο πελάτης πείθεται και φεύγει από το μαγαζί, περπατώντας με μια γελοία παραμορφωμένη στάση αλλά με το κοστούμι να του κάθεται πλέον… άψογα! Για δες, λέει στον εαυτό του, τι τυχερός μπάσταρδος που είμαι, που βρήκα έναν τέτοιο καλλιτέχνη-ράφτη και κατάφερε να δημιουργήσει τέτοιο καταπληκτικό κοστούμι για ένα τόσο λάθος και γελοίο σώμα σαν το δικό μου!

Το κοστούμι λοιπόν δεν είναι στα μέτρα μας. Κι ότι κι αν κάνουμε για να… στρώσει, απλώς θα δείχνουμε όλο και περισσότερο αστείοι. Το Μνημόνιο δε μας ταιριάζει, η χώρα μοιάζει προτεκτοράτο μέσα στην επιτροπεία του. Κι όμως, φαντάσου θα μου πείτε, να είχαμε το ύψος και το παράστημα που θα του ταίριαζε: Τότε θα το φορούσαμε το νεοευρωπαϊκό ρούχο; Ούτε τότε θα ήταν η καλύτερη λύση, αλλά τουλάχιστον θα άξιζε να απορριφθεί σε μία κανονική και αναλυτική συζήτηση. Να απορριφθεί, γιατί ακόμα και για τις πλούσιες βόρειες χώρες οι προοδευτικές λύσεις είναι σαφώς αποτελεσματικότερες από τις νεοφιλελεύθερες. Αλλά για οικονομίες που πασχίζουν να ξεκινήσουν μια στέρεη ανάπτυξη, δε αντέχει καν σε βάσανο η διαβόητη θεωρία του… παραδείσου των ξένων επενδυτών. Ποτέ στην οικονομική ιστορία της ανθρωπότητας δεν υπήρξε χώρα που να αναπτύχθηκε σοβαρά με το να γίνει κράχτης για ξένους επενδυτές! Κανένα ανάλογο παράδειγμα δεν παρουσιάστηκε ποτέ στη βιβλιογραφία. Το ξένο κεφάλαιο είναι φτερό στον άνεμο, πετάει από λουλούδι σε λουλούδι και από ευκαιρία σε ευκαιρία, παίρνει τα λεφτά και τρέχει όταν ακριβώς το χρειάζεσαι πιο πολύ και συνήθως είναι σαν τα δάνεια: Η παγκόσμια τάση ήταν ανέκαθεν να τα δίνουν ευκολότερα σε όσους δεν τα έχουν ανάγκη. Οι χώρες αναπτύχθηκαν κυρίως με εσωτερική αποταμίευση, στρατηγική συνεργασία κράτους και ντόπιων επιχειρήσεων, προστασία της δημιουργικής οικολογίας των τοπικών παραγωγικών μονάδων, παροχή ρευστότητας ακόμα και σε σχέδια με ρίσκο και τακτική στροφή σε προϊόντα και υπηρεσίες που ζητά όλος ο υπόλοιπος πλανήτης. Οι ξένες επενδύσεις μπορούν να βοηθήσουν μόνο σπάνια και στοχευμένα και συμπληρωματικά και σε ειδικές περιπτώσεις, σε επιλεγμένους θύλακες που λείπει τεχνογνωσία και θα μπορούσε γύρω τους να αναπτυχθεί ένα νέφος από συναφείς τοπικές βιομηχανίες – που μεσοπρόθεσμα θα αναλάβουν πλήρως την παραγωγή. Κανένα από τα ξεπουλήματα του ΤΑΙΠΕΔ δεν εμπίπτουν βέβαια, ούτε με επιστράτευση άγριας φαντασίας και καλής προαίρεσης,  στην παραπάνω κατηγορία.

Τώρα θα μου πείτε, τι είναι αυτά τα… ψόφια τα ανεπίκαιρα, πες μας για τα κανάλια, για τις 4 άδειες, για την άγρια μάχη με τους καναλάρχες και την κυβέρνηση, πες μας για πράμα που σαλεύει. Μπα, με την επίγεια ιδιωτική τηλεόραση ότι και να γίνει, ακόμα κι αν προχωρήσει, δε θα λύσει κανένα σπουδαίο πρόβλημα. Οι νέοι καναλάρχες αργά ή γρήγορα θα υποτιμήσουν τη νοημοσύνη μας όσο και οι παλιοί, με ανόητες εκπομπές από πομπώδεις ενοχλητικές μετριότητες, ανέμπνευστα σόου και ανερυθρίαστα κατευθυνόμενες ειδήσεις. Η πραγματική μάχη ήταν στην ΕΡΤ και δε φαίνεται να κερδίζεται: Είναι λίγο πολύ ίδια με την παλιά, καμία εξέλιξη αλλά και καμία συνέχεια από το πνεύμα και τη διάθεση της κατάληψης. Πώς κάτι που δεν κατορθώθηκε να γίνει με πάνω από 2500 εργαζόμενους σε δημόσιο φορέα, θα γίνει από 4Χ400=1600 σε ιδιωτικούς, διψασμένους για γρήγορο break even και πολιτική επιρροή; Το ηλίθιο έπος της ιδιωτικής τηλεόρασης στην Ελλάδα θα συνεχιστεί με νέα σπαρταριστά επεισόδια. Γι αυτό σας λέω, ας μιλήσουμε για επενδύσεις και ρευστότητα και παραγωγή. Αλλού τα κακαρίσματα, αλλού γεννάν οι κότες…