Στο κείμενο κοινών συμπερασμάτων, που υπογράφουν ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι και ΑΝΕΛ, αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι οι χώρες που διαφοροποιούνται από τις αποφάσεις της ΕΕ θα βρίσκονται αντιμέτωπες με συνέπειες, ενώ καλείται η Ευρωπαϊκή Ένωση να αποφασίσει ποιες θα είναι οι συνέπειες αυτές.

Αναλυτικά, η ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά την σύσκεψη:

«Τα γεγονότα που μεσολάβησαν, ύστερα από την Σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών της 28ης Νοεμβρίου 2015, όχι μόνον επιβεβαίωσαν αλλά και ενίσχυσαν καταλυτικώς την διαπίστωση πως το Προσφυγικό ζήτημα είναι κοινό –κατ’ ουσίαν υπαρξιακό- όλων των Κρατών-Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
 
I. Στο πλαίσιο τούτο η Ελλάδα:
 
Α. Με πνεύμα Ανθρωπισμού και Αλληλεγγύης έναντι των Προσφύγων αλλά και θωρακίζοντας την ασφάλεια του Ελληνικού Λαού, θα σεβασθεί στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της, με τον τρόπο που αυτές καθορίζονται από τις αποφάσεις των αρμόδιων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
 
Β. Φυλάσσει και τα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υπ’ αυτό το πνεύμα όχι μόνον συνεργάζεται με την Frontex, αλλά επιζητεί και επιδιώκει την δραστική ενίσχυσή της και την τελική ταχύτατη μετεξέλιξή της σ’ Ευρωπαϊκή Ακτοφυλακή, πάντοτε με σεβασμό της εθνικής της κυριαρχίας ως προς την διασφάλιση των συνόρων της. Και ύστερα από μια τέτοια κατάληξη δηλώνει πρόθυμη να φιλοξενήσει την έδρα της Ευρωπαϊκής Ακτοφυλακής. Περαιτέρω δε συνεργάζεται πλήρως στο πεδίο των συμπεφωνημένων αποστολών του ΝΑΤΟ και υπό τον αυτονόητο όρο ότι και η Τουρκία σέβεται τις δικές της αντίστοιχες υποχρεώσεις.
 
Γ. Ενισχύει τις ανοιχτές δομές προσωρινής φιλοξενίας Προσφύγων, παραλλήλως προς την ενίσχυση των προαναχωρησιακών κέντρων παράτυπων μεταναστών.
 
II. Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει:
 
Α. Να επιβάλλει σ’ όλα, ανεξαιρέτως, τα Κράτη-Μέλη της τον πλήρη σεβασμό των υποχρεώσεών τους, ως προς τον δίκαιο και αναλογικό επιμερισμό των Προσφύγων, καθιστώντας σαφές ότι μονομερείς ενέργειες δεν είναι επιτρεπτές και ότι όσοι τις επιλέγουν θα έχουν τις ανάλογες συνέπειες. Στο πλαίσιο αυτό, οφείλει επίσης να καταστήσει σαφές προς όλα τα Κράτη-Μέλη ότι οι χώρες πρώτης γραμμής, και ειδικότερα η Ελλάδα, δεν μπορούν ν’ αναλάβουν όλο το βάρος της φιλοξενίας των Προσφύγων που εισέρχονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά μόνο το βάρος που τους αναλογεί με βάση τον πληθυσμό τους. Στο ίδιο πλαίσιο η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να επιταχύνει την εφαρμογή των αποφάσεων για μετεγκατάσταση των Προσφύγων τόσο από την Ελλάδα όσο και από την Τουρκία.
 
Β. Να προωθήσει, το ταχύτερο δυνατόν, προγράμματα επιστροφών παράτυπων μεταναστών, ενεργοποιώντας υφιστάμενες Συμφωνίες Επανεισδοχής και συνάπτοντας νέες.
 
Γ. Να προωθήσει την συνεργασία με την Τουρκία, προκειμένου αυτή αφενός ν’ ανακόψει αμέσως τις ροές Προσφύγων προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και, αφετέρου, ν’ αναλάβει, επίσης αμέσως, την ευθύνη δημιουργίας σταθερού και αξιόπιστου μηχανισμού μετακίνησης των προσφύγων από την Τουρκία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επισημαίνεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να λάβει σοβαρώς υπόψη ότι η Τουρκία δεν έχει εκπληρώσει συγκεκριμένες υποχρεώσεις, τις οποίες ανέλαβε κατά την Σύνοδο Κορυφής της 29ης Νοεμβρίου 2015.
 
Δ. Να παράσχει, εγκαίρως, την απαιτούμενη συνδρομή προς την Χώρα μας, κυρίως ως προς την συνεχή οικονομική και υλικοτεχνική της ενίσχυση για την υπό όρους ανθρωπισμού περίθαλψη των Προσφύγων, λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ελλάδα υφίσταται, περισσότερο από κάθε άλλο Κράτος-Μέλος, τις επιπτώσεις του Προσφυγικού.
 
Ε. Να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο ως προς τον τερματισμό του πολέμου στην Συρία –ο οποίος και αποτελεί την σημαντικότερη αιτία δημιουργίας και διαιώνισης του Προσφυγικού- προκειμένου να διευκολυνθεί έτσι και η κατά το δυνατόν ταχύτερη επιστροφή των Προσφύγων στις εστίες τους.
 
III. Η τρέχουσα συγκυρία αποδεικνύει την ανάγκη ν’ αναθεωρηθεί καταλλήλως η Συμφωνία Δουβλίνο ΙΙ, ακόμη κι αν η αναθεώρηση αυτή έχει αρχικώς μεταβατικό χαρακτήρα λόγω επείγοντος, έως ότου προετοιμασθεί πλήρως και ολοκληρωθεί οριστικώς».

Οι δηλώσεις των πολιτικών αρχηγών

«Φιάσκο« χαρακτήρισε το συμβούλιο πολιτικών αρχηγών, ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων Βασίλης Λεβέντης, ενώ ο Πάνος Καμμένος τόνισε πως η Ελλάδα θα έχει κοινή γραμμή για το προσφυγικό στις Βρυξέλλες.

«Είναι σημαντικό, το ότι ο πρωθυπουργός της χώρας, την Δευτέρα το πρωί θα βρίσκεται στις Βρυξέλλες έχοντας στα χέρια του μια εθνική γραμμή που αφορά το μεταναστευτικό, μια κοινή γραμμή στα ελάχιστα, εκπροσωπώντας το σύνολο του ελληνικού λαού» είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος των Ανεξάρτητων Ελλήνων και υπουργός Εθνικής Άμυνας, εξερχόμενος του Προεδρικού Μεγάρου.
 
«Καταλήξαμε σε μια κοινή ανακοίνωση που θα βγει σε λίγο από την Προεδρία, την οποία συνυπογράφουν πέρα από τα κόμματα της κυβέρνησης – ΣΥΡΙΖΑ και Ανεξάρτητοι Έλληνες – η ΝΔ, το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ. Δεν υπογράφουν την κοινή ανακοίνωση το ΚΚΕ και η Ένωση Κεντρώων για τους δικούς τους λόγους» ανέφερε ο κ. Καμμένος.

Ο επικεφαλής του Ποταμιού Στ. Θεοδωράκης δήλωσε ότι ο πρωθυπουργός δεν έχει εντολή για βέτο και παράλληλα μίλησε για επιστροφή προσφύγων (όσων πρέπει) στις χώρες προέλευσης και ασφάλεια στους κατοίκους των συνόρων, ενώ επισήμανε πως η χώρα αναλαμβάνει να απλώσει το χέρι στους πρόσφυγες. 

Για φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης έκανε λόγο η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Φ. Γεννηματά σημειώνοντας πως δεν υπάρχει ανοχή για λάθη.

«Ο Μάρτιος του 2016 δεν είναι Ιούλιος του 2015. Δεν δίνουμε λευκή επιταγή. Η διάθεσή μας για συνεννόηση δεν σημαίνει ανοχή σε λάθη και αδράνεια», δήλωσε η Φώφη Γεννηματά κατά την έξοδό της από το Προεδρικό Μέγαρο μετά την ολοκλήρωσή του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών.

Παράλληλα, σημείωσε την αναγκαιότητα στην μετεγκατάσταση των προσφύγων , την επιστροφή των παράτυπων μεταναστών και την άμεση οικονομική ενίσχυση της χώρας, η οποία θα πρέπει να διαρκέσει όσο διαρκεί η κρίση και οι ροές.

Η κυβέρνηση προσαρμόζει την πολιτική της στην τρέχουσα κατάσταση, ανέφερε ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκος Μητσοτάκης, κάνοντας λόγο για ένα μίνιμουμ κοινά αποδεκτό πλαίσιο εθνικής στρατηγικής το οποίο συμφωνήθηκε.

Ο πρόεδρος της ΝΔ τόνισε πως άσκησε δριμύτατη κριτική στον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση για τους χειρισμούς που έφεραν τη χώρα, όπως είπε, σε αυτό το αδιέξοδο. «Έστω και με καθυστέρηση η κυβέρνηση προσαρμόζει τη στρατηγική της στον ρεαλισμό. Αποφασίστηκε ένα ελάχιστο κοινό αποδεκτό πλαίσιο στρατηγικής» τόνισε ο κ. Μητσοτάκης ο οποίος πάντως επεσήμανε πως διατηρεί τις «έντονες επιφυλάξεις του για το κατά πόσο ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των καιρών».

Πλήρως αποδεκτές έγιναν οι θέσεις και το σχέδιο της κυβέρνησης για το προσφυγικό, τόνισαν κυβερνητικές πηγές που έκαναν λόγο για συμφωνία σε όλα.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η καθυστέρηση για την ολοκλήρωση του ανακοινωθέντος οφειλόταν σε επιμονή της επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, Φώφης Γεννηματά, να καταγραφεί επιφύλαξη της ότι όλα αυτά μπορούν να γίνουν μόνο με κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων, με το οποίο διαφώνησαν οι άλλοι πολιτικοί αρχηγοί.

Αποχώρησε το ΚΚΕ

Στην πρόβλεψη του ΚΚΕ, ότι οι αποφάσεις της ΕΕ με τη σύμφωνη γνώμη της κυβέρνησης οδηγούν σε εγκλωβισμό χιλιάδων στην Ελλάδα, αναφέρθηκε μετά τη σύσκεψη ο Γ.Γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ, Δ. Κουτσούμπας. Ο κ. Κουτσούμπας είπε ότι το κόμμα κατέθεσε προτάσεις και αποχώρησε, ενώ οι υπόλοιποι πολιτικοί αρχηγοί εργάστηκαν σε κείμενο συμπερασμάτων.

Υπό επεξεργασία βρέθηκε κοινό ανακοινωθέν με βάση τις αποφάσεις που ελήφθησαν στο συμβούλιο ενώ νωρίτερα απορρίφθηκε ένα πρώτο σχέδιο κειμένου.

Στο Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών συμμετείχαν ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης, η επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμμαχίας Φώφη Γεννηματά, ο γγ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης, ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ Πάνος Καμμένος και ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων Βασίλης Λεβέντης.

Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε το ζήτημα του βέτο που προτίθεται να ασκήσει ο Α. Τσίπρας στην περίπτωση που η Σύνοδος δεν λάβει θέση κατά μονομερών ενεργειών χωρών – μελών. 

Φάκελος με στοιχεία

Κατά την έναρξη της συνεδρίασης του Συμβουλίου οι πολιτικοί αρχηγοί έλαβαν από την κυβέρνηση φάκελο με στοιχεία για το προσφυγικό, ενώ άποψη επί προτάσεων για το θέμα πρόκειται να παρουσιάσει και ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Τα στοιχεία αφορούν τον αριθμό των προσφύγων που φιλοξενούνται, την πρόοδο στη δημιουργία δομών υποδοχής, καταγραφής και φιλοξενίας, την παρεχόμενη σίτιση, την ιατρική μέριμνα, την φιλοξενία των ασυνόδευτων παιδιών, καθώς και τα χρονοδιαγράμματα για την δημιουργία νέων υποδομών.

Επίσης περιλαμβάνονται πίνακες για την πορεία των καταγραφών και των ταυτοποιήσεων. Τα στοιχεία είναι εξειδικευμένα ανά περιοχή και τομέα δραστηριοποίησης, ενώ για τα έργα υποδομής που βρίσκονται σε εξέλιξη, υπάρχουν και αναλυτικοί πίνακες εργασιών.

Για κλίμα σύγκλισης μιλά η ΝΔ

Σύμφωνα με πηγές της ΝΔ στη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπήρξε κλίμα σύγκλισης καθώς, όπως σημειώνουν, ο πρωθυπουργός αποδέχτηκε αρκετές από τις πάγιες θέσεις του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκου Μητσοτάκη.
 
Συγκεκριμένα οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός αποδέχτηκε μεταξύ άλλων την ανάγκη λειτουργίας κλειστού τύπου προαναχωρησιακών κέντρων για τους παράνομους μετανάστες, τον αυστηρό και αποτελεσματικό διαχωρισμό μεταξύ προσφύγων και μεταναστών καθώς και την αποτελεσματική φύλαξη των συνόρων.

Δεν έχετε σχέδιο για να μην μείνουν εδώ οι πρόσφυγες, τόνισε η Φ.Γεννηματά

Φάκελο με προτάσεις κατέθεσε και η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Φώφη Γεννηματά. Μεταξύ άλλων, προτείνει η κατανομή να μην αφορά μόνο τις χώρες της ΕΕ, αλλά και άλλες «ασφαλείς» χώρες, με την ανάλογη διεθνή οικονομική βοήθεια ώστε να προστατεύονται αποτελεσματικά οι πρόσφυγες.

Επίσης, δέσμευση της Τουρκίας για την υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης και ευρωπαϊκό έλεγχο, αναθεώρηση του Δουβλίνου II, διαχωρισμό προσφύγων και μεταναστών και άμεση επαναπροώθηση των δεύτερων στις χώρες τους.

Σύμφωνα με πηγές του ΠΑΣΟΚ, η Φώφη Γεννηματά απευθυνόμενη στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, του είπε ότι «είναι διστακτικός σε σχέση με τη επιστροφή των παράτυπων, τον διαχωρισμό μεταναστών και προσφύγων και τα κέντρα κλειστού τύπου, που είχε ζητήσει νωρίτερα και ο Κυριάκος Μηστοτάκης, και οι υπόλοιποι αρχηγοί συμφώνησαν μαζί της».
 
Να πει ότι ήταν λάθος κι όχι ότι παρερμηνεύτηκαν οι δηλώσεις των υπουργών που έκαναν λόγο για 50-100-150 χιλιάδες πρόσφυγες, ζήτησε η Φώφη Γεννηματά από τον Αλέξη Τσίπρα, υποστηρίζουν πηγές  του ΠΑΣΟΚ. 
 
«Δεν μπορεί να σχεδιάσει τίποτα η κυβέρνηση;», προσθέτουν ότι είπε η κ. Γεννηματά ενώ επεσήμανε κατά τους ίδιες πηγές: « Δεν έχετε σχέδιο και αποφασιστικότητα για να μην εγκλωβιστούν εδω οι πρόσφυγες και οι μετανάστες. Δείτε τι γίνεται στη πλατεία Βικτωρίας. Αυτή είναι η αλλλεγγύη;». 
 
Η ίδια τόνισε, όπως υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, πώς το θέμα της αλληλεγγύης και το δικαίωμα της ασφάλειας αφορούν και τα νησιά και την ηπειρωτική χώρα.
 
Όσον αφορά το κοινό ανακοινωθέν οι ίδιοι παράγοντες υποστηρίζουν ότι η κ. Γεννηματά ανέφερε ότι «η εθνική γραμμή για να έχει αποτελέσματα χρειάζεται μία ισχυρή και ικανή κυβέρνηση για να την υλοποιήσει. Η χώρα χρειάζεται κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης όλων των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων. Και την προηγούμενη φορά βγήκε ανακοίνωση, αλλά η κυβέρνηση δεν την υλοποίηση κατ ελάχιστον».

Πρόταση δέκα σημείων από το Ποτάμι

Με πρόταση εθνικής συμφωνίας δέκα σημείων προσήλθε στο συμβουλιο πολιτικών αρχηγών για το προσφυγικό ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης. Η πρόταση περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και τη διεθνή σύμπραξη διωκτικών αρχών και αστυνομικών υπηρεσιών.

Ο Σταύρος Θεοδωράκης κατά τη διάρκεια της συζήτησης των πολιτικών αρχηγών πρότεινε να ορισθεί ένας υπερυπουργός χωρίς ωστόσο να πει συγκεκριμένο όνομα και ζήτησε να δημιουργηθούν ειδικές δομές για τα παιδιά των προσφύγων και τα ασυνόδευτα παιδιά. 
 
Όπως εξήγησε δεν θα φροντίζουν μόνο για τη σίτιση , τη φροντίδα και τη διαμονή τους, αλλά να περιλαμβάνει την εκπαίδευή τους και την την κοινωμική τους ένταξη.
 
Ο επικεφαλής του Ποταμιού ζήτησε σαφή διαχωρισμό προσφύγων και μεταναστών και εθνικό σχέδιο για τον έλεγχο των προσφυγικών ροών, ενω κάλεσε τον κ. Τσίπρα να αναγνωρίσει τις ευθύνες της κυβέρνησης για τη σημερινή κατάσταση.

Ο ο γγ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας κατέθεσε υπόμνημα 9 σημείων με τις προτάσεις του κόμματος του.

Ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων, Βασίλης Λεβέντης, πρότεινε να επεκταθεί η συζήτηση και σε άλλα πολιτικά θέματα, όπως ο σχηματισμός οικουμενικής κυβέρνησης.

Η πρόταση του κ. Λεβέντη τέθηκε σε ψηφοφορία και απορρίφθηκε. Κατόπιν τούτου, ο κ. Λεβέντης, σύμφωνα με πληροφορίες, δήλωσε ότι επιφυλάσσεται για το κοινό ανακοινωθέν.

Συνεδρίαση Υπουργικού

Ο βασικός κορμός των κυβερνητικών θέσεων πάντως, διατυπώθηκε στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου την Πέμπτη. Οι θέσεις της Αθήνας, όπως τις ανέπτυξε ο Α. Τσίπρας, βασίζονται στους παρακάτω άξονες:

1) Διαχείριση του Προσφυγικού

Η Ελλάδα υλοποιεί τις υποχρεώσεις της, όχι απλώς απέναντι στην ΕΕ αλλά κυρίως απέναντι στους ίδιους τους πρόσφυγες και με βάση τις ανθρωπιστικές ανάγκες.
Η Ελλάδα θα μεγιστοποιήσει τις θέσεις προσωρινής διαμονής αλλά δεν μπορεί, ούτε πρόκειται να γίνει αποθήκη ανθρώπων.

Θα επικαλεστούμε τις ιδρυτικές συνθήκες και το δίκαιο της Ένωσης που επιτάσσει αναλογική κατανομή των βαρών και της ευθύνης.

Οι μόνιμες θέσεις δεν θα υπερβούν σε καμία περίπτωση το 1/50 των συνολικών ροών. Αυτό αναλογεί στην Ελλάδα με βάση τον πληθυσμό και τις οικονομικές της δυνατότητες”

2) Μετεγκατάσταση

Άμεση απαίτηση της Ελλάδας είναι να ενισχυθεί και να επιταχυνθεί η διαδικασία μετεγκατάστασης προσφύγων από Ελλάδα και επανεγκατάστασης από Τουρκία. Για το ζήτημα αυτό, θα πρέπει να υπάρξει συγκεκριμένη αναφορά στο κείμενο συμπερασμάτων στη Συνόδου, που θα περιγράφει με σαφήνεια τις σχετικές διαδικασίες.

3) Οικονομική βοήθεια

Χρειάζεται επιτάχυνση των διαδικασιών χορήγησης όλων των μορφών οικονομικής βοήθειας.

4) Τουρκία

Πρέπει να εφαρμοστεί αποτελεσματικά και υπεύθυνα η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας ώστε να ανασταλούν οι ροές και η παράνομη διακίνηση. Άμεσος στόχος είναι επίσης να ενισχυθεί και να καταστεί σαφέστερη η διαδικασία για την επανεισδοχή μεταναστών που δεν δικαιούνται άσυλο. Αμεσος στόχος είναι επίσης να ενισχυθεί και να καταστεί σαφέστερη η διαδικασία για την επανεισδοχή μεταναστών που δεν δικαιούνται άσυλο.

Νέο συντονιστικό όργανο

Υπό τις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται για την Ελλάδα, η κυβέρνηση δημιουργεί Συντονιστικό Κέντρο Διαχείρισης Προσφυγικής Κρίσης. Τον συντονισμό θα έχει ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Αμυνας Δημήτρης Βίτσας.