Ο δημοσιογράφος Paul Pena της Publico δημοσιεύει τώρα «εμπιστευτικά» email του προέδρου της Κομισιόν από το 2013 σύμφωνα με το οποίο η Goldman Sachs τον «συμβουλεύει» σχετικά με τις ευρωπαϊκές πολιτικές. Το γραφείο του Μπαρόζο φαίνεται να απαντάει με μεγάλη θέρμη στην GS χαρακτηρίζοντας τις υποδείξεις τους «πολύ ενδιαφέρουσες» ενώ και ο εκπρόσωπος του τραπεζικού κολοσσού αναφέρει πόσο «ενθουσιασμένοι» είναι μαζί του σχετικά με συγκεκριμένες θέσεις του.

Πιο συγκεκριμένα στις 30 Σεπτεμβρίου του 2013 ο Μπαρόζο δέχεται επιστολή από τον Loyd Blankein, τον αμφιλεγόμενο CEO της Goldman Sachs στην οποία γράφει:

«Αγαπητέ Πρόεδρε Μπαρόζο, Σε ευχαριστώ που ξέκλεψες λίγο χρόνο από το βαρύ σου πρόγραμμα για να μας επισκεφτείς στη Goldman Sachs. Πραγματικά απόλαυσα την παραγωγική μας συζήτηση για την παγκόσμια οικονομική προοπτική».

Στην ίδια επιστολή ο Blankfein ευχαριστεί επίσης τον Μπαρόζο

«για τη συνάντηση που πήρες μέρος με τους μεγαλύτερους συνεργάτες της τράπεζάς μας. Έμαθα ότι ήταν ιδιαίτερα εποικοδομητική».

Οι συναντήσεις αυτές δεν ήταν καταγεγραμμένες στο δημόσιο πρόγραμμα του προέδρου της Κομισιόν και έγιναν γνωστές μόνο μετά το έτοιμα FOIA (Freedom of Information Act) στην γενική γραμματεία της Προεδρίας της Κομισιόν. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι ο Ζαν Κλόντ Γιούνκερ έχει δημόσια τοποθετηθεί αρνητικά για την απόφαση του Μπαρόζο να μεταπηδήσει στην Goldman Sachs και ότι το γραφείο του απάντησε ιδιαίτερα γρήγορα στο αίτημα του δημοσιογράφου. Από προηγούμενη εμπειρία μας στο TPP μετά από αντίστοιχο αίτημα για τα ραντεβού της Ευρωπαϊκής Έπιτροπής Εμπορίου (που συμμετέχει στη διαπραγμάτευση της TTIP) η γραμματεία έστειλε τελικά τις απαντήσεις σχεδόν ένα χρόνο αργότερα. Η ταχύτητα με την οποία το γραφείο του Γιούνκερ έστειλε τα 11 μηνύματα (emails, επιστολές και άλλα μηνύματα) που εκθέτουν τον Μπαρόζο δεν μπορεί παρά να έχει το δικό της νόημα.

Ο Μανουέλ Μαρόζο απάντησε στη Publico όταν ενημερώθηκε για το δημοσίευμα ότι

«Ήμουν πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα χρόνια που η Ευρώπη και ολόκληρος ο κόσμος αντιμετώπιζε μια από τις μεγαλύτερες οικονομικές κρίσεις της ιστορίας. Φυσικά και έκανα θεσμικές και διάφανες επαφές (με την GS) τις οποίες κατέγραψα όπως έπρεπε στα αρχεία της Επιτροπής. Οι συναντήσεις έγιναν με πολιτικούς, επιχειρηματίες, συνδικάτα και οικονομικούς παράγοντες. Σε αυτό το πλαίσιο βρέθηκα, όπως ήταν αναμενόμενο, και με αρκετούς τραπεζίτες που δρουν στην Ευρωπαϊκή αγορά και αυτό δεν το έκανα μόνο για να τους ακούσω αλλά και για να τους μεταφέρω ένα ξεκάθαρο μήνυμα σχετικά με τι ς θέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Ωστόσο ο Μπαρόζο απέφυγε να απαντήσει στον δημοσιογράφο αν είδε άλλους και ποιούς τραπεζίτες ή αν είχε συμμετάσχει και σε άλλα συμβούλια με τραπεζικά στελέχη. Το ημερολόγιο της ΕΕ έχει καταγεγραμμένες αρκετές ακόμα συναντήσεις με εκπροσώπους της Goldman Sachs (Lloyd Blankfein, Peter Sutherland and Richard Gnodde) στην περίοδο που βρισκόταν στην προεδρική θέση αλλά, όπως σημειώνει ο δημοσιογράφος της Publico, κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος για το πόσες συναντήσεις έκανε ο Μπαρόζο αφού μόνο από το 2014 είναι υποχρεωτικό να καταγράφονται όλα τα ραντεβού του Προέδρου.

Για την ακρίβεια σε ένα από τα εσωτερικά email που έχει στη διάθεσή του ο δημοσιογράφος μια υπάλληλος ρωτάει αν πρέπει να καταγράψει το ραντεβού του Μπαρόζο με τον τότε CEO της Goldman Sachs, Hank Paulson, και ένας άλλος υπάλληλος που προωθεί το ερώτημα στον διευθυντή του τμήματος επιστρέφει με την απάντηση «καλύτερα όχι».

Ο Ρόλος της Goldman Sachs και του Μπαρόζο στα χρόνια της κρίσης

(από το ρεπορτάζ «Οι περιστρεφόμενες πόρτες της Ευρώπης»

Ο Χοσέ Μανουέλ Μπαρόζο διετέλεσε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μία δεκαετία, την περίοδο 2004-2014. Και πλέον όπως κάθε ευρωπαίος πολιτικός «που σέβεται τον εαυτό του» εργάζεται ως μη εκτελεστικός πρόεδρος στην Goldman Sachs με βασικό αντικείμενο την ομαλή μετάβαση της επενδυτικής τράπεζας στο Brexit.
 
Όμως η συγκεκριμένη περίπτωση, δεν αφορά μόνο το ότι ένας ευρωπαίος αξιωματούχος θα εργάζεται πλέον για μια από τις μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου. Είναι το γεγονός ότι ένας από τους κορυφαίους Ευρωπαίους ηγέτες την περίοδο της μεγαλύτερης διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης των τελευταίων 80 χρόνων εντάσσεται στο δυναμικό της τράπεζας που κατηγορείται ότι προκάλεσε το παγκόσμιο «κραχ», κίνηση που θέτει σοβαρά ηθικά ζητήματα, ακόμα και μέσα στους κύκλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
 
Μαζί με την Lehmann Brothers, η Goldman Sachs θεωρείται από τους βασικούς υπαιτίους της κρίσης, με ρόλο τόσο στην αμερικανική κατάρρευση, όσο και στην ελληνική κρίση χρέους. Για μεγάλο διάστημα πριν το 2008 χορηγούσε «τοξικά» ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια, κάτι που δημιούργησε τη «φούσκα των ακινήτων» στις ΗΠΑ και οδήγησε την οικονομία της ένα βήμα πριν τον γκρεμό, αναγκάζοντας την κυβέρνηση να εγκρίνει ένα τεράστιο πακέτο διάσωσης τόσο για τη χώρα, όσο και για τις ιδιωτικές τράπεζες.  Στις αρχές του 2016 της επιβλήθηκε πρόστιμο 5 δις. δολάρια από την αμερικανική κυβέρνηση για την τακτική της αυτή.
 
Παράλληλα, η αμερικανική τράπεζα ήταν αυτή που βοηθούσε την Ελλάδα να «κρύψει» το ύψος του δημόσιου χρέους της, ώστε να εμφανίζεται ότι το χρέος είναι κάτω από το -3% κάθε χρόνο, να μπει αρχικά στην Ευρωζώνη και στην συνέχεια να αποφεύγει τις βαριές κυρώσεις που προβλέπει από το 1999 η Συνθήκη του Μάαστριχτ. Η Goldman υπέγραφε με την Ελλάδα «Συμβάσεις ανταλλαγής κινδύνου αθέτησης (credit default swap CDS), ενώ παράλληλα σημαντικά στοιχεία, όπως οι στρατιωτικές δαπάνες, έμεναν τακτικά έξω από την μέτρηση του ετήσιου ελλείμματος. Η Ελλάδα δεν είναι μόνη υπαίτιος γι αυτό, καθώς η Ευρώπη, μέσω της Eurostat, ενέκρινε αυτούς τους πλασματικούς αριθμούς.  Έπρεπε να φτάσουμε στο 2010 για να αποκαλυφθεί το πραγματικό ύψος του δημοσίου χρέους της χώρας. Τη συνέχεια την ξέρετε…(«Fun fact»: Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος την περίοδο που η Goldman Sachs «μασκάρευε» το δημόσιο χρέος ήταν ο Λουκάς Παπαδήμος.)
 
Ο βρόμικος ρόλος της Goldman στην κρίση χρέους δεν έχει ξεχαστεί από τους νυν ευρωπαίους ηγέτες. «Προσωπικά δεν έχω κανένα πρόβλημα να δουλεύει για μια ιδιωτική τράπεζα. Αλλά ίσως έχω για αυτήν την τράπεζα» δήλωσε ο διάδοχος του στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Αξιωματούχοι της Ε.Ε έχουν ξεκινήσει μια διαδικτυακή καμπάνια με την οποία ζητούν να αφαιρεθεί από τον Μπαρόζο το δικαίωμα σύνταξης από την θητεία του στην Κομισιόν και το Ευρωκοινοβούλιο, ποσό που υπολογίζεται στα 15.000 το μήνα, Το κείμενο έχει υπογραφεί από σχεδόν 150.000 πολίτες. Το «κατηγορητήριο» των στελεχών της Ε.Ε. εναντίον της Goldman Sachs αναφέρει τον ύποπτο ρόλο της τράπεζας  στην υπόθεση των «τοξικών» ενυπόθηκων δανείων, που οδήγησε στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση των ετών 2008-2009 και στην ανάμειξή της Goldman Sachs στην κρίση χρέους της Ελλάδας καθώς, όπως αναφέρει το κείμενο, «βοήθησε καταρχήν στην διασπορά του ελλείμματος και στη συνέχεια, το 2009 και 2010, κερδοσκόπησε σε βάρος του ελληνικού χρέους, γνωρίζοντας ότι δεν ήταν βιώσιμο.»
 
Οι κινήσεις της Κομισιόν κατά Μπαρόζο δεν περιορίζονται στις δηλώσεις Γιούνκερ. Μετά την έντονη διαμαρτυρία ομάδων του Ευρωκοινοβουλίου (όπως οι Σοσιαλιστές και η Ενωμένη Αριστερά), μια ειδική επιτροπή θα συγκληθεί για να εξετάσει κατά πόσο η «μεταγραφή» Μπαρόζο είναι σύμφωνη με τους κανόνες της Ε.Ε περί ηθικής και το εάν το νέο συμβόλαιο του πορτογάλου πολιτικού παραβιάζει τη δέσμευση των ευρωπαίων αξιωματούχων να εκτελούν τα καθήκοντά τους «με ακεραιότητα και διακριτικότητα». Φαντάζει δύσκολο να επιβληθούν κυρώσεις στον πρώην ισχυρό άνδρα της Κομισιόν, καθώς οι κανόνες θέτουν χρονικό όριο 18 μηνών στον έλεγχο οποιασδήποτε νέας θέσης αξιωματούχων εκτός της Ένωσης και ο Μπαρόζο (κατά φοβερή σύμπτωση) γίνεται μέλος της Goldman Sachs 20 μήνες μετά το τέλος της θητείας του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.