του Κωνσταντίνου Πουλή
Το κύριο στοίχημα αυτής της κρίσης που πέρασε ήταν ότι ένα τέτοιο εγχείρημα έχει νόημα μόνο υπό τον όρο ότι κάποιους αφορά. Και μάλιστα τους αφορά όχι ανώδυνα, αρκετά ώστε να γράψουν ένα μήνυμα ψυχολογικής συμπαράστασης, αλλά αρκετά ώστε να κάνουν αυτό που δεν κάνει κανείς: να βάλουν το χέρι στην τσέπη. Και να το βάλουν για ένα μέσο διαδικτυακής ενημέρωσης, που προσφέρεται αφειδώς δωρεάν καθημερινά με το που ανοίγεις τον υπολογιστή σου από δεκάδες σάιτ. Δηλαδή αυτό που κρίθηκε ήταν αν υπάρχει μια κρίσιμη μάζα αναγνωστών που έχει πειστεί από το επιχείρημα του TPP ότι η ενημέρωση δεν είναι ποτέ δωρεάν και ότι αυτή η συγκεκριμένη ενημέρωση χρειάζεται υποστήριξη για να συνεχίσει να παράγεται.
Αν έκλεινε το TPP, αμέτρητοι άνθρωποι θα έλεγαν (και είπαν) ότι έχει κι αλλού πορτοκαλιές. Κι όμως αυτοί που σκέφτηκαν ότι αυτό που γίνεται εδώ δεν είναι το ίδιο, ότι αξίζει τον κόπο να κρατηθεί ζωντανό, ήταν αρκετοί ώστε να το σώσουν. Να πληρωθούν οφειλές, να κρατηθεί ζωντανό και μετά να κάνει αυτό που κάνουν όλοι όταν τη σκαπουλάρουν από τον άλλο κόσμο: να μη ζήσει απλώς, να ζήσει μια ζωή που να αξίζει τον κόπο.
Στην αρχή ο κόσμος έβαζε χρήματα υπό την απειλή ότι το μέσο αυτό θα σταματήσει να υπάρχει. Αυτό ήταν ένα τεράστιο πρώτο βήμα. Η συνειδητοποίηση δηλαδή ότι δεν υπάρχει από μόνο του, δεν υπάρχει χάρη σε κρυφά ή απεριόριστα κονδύλια: υπάρχει όσο αιμοδοτείται, αλλά μπορεί και να σταματήσει. Μέχρι τη Δευτέρα αυτό είχε κριθεί.
Αυτό που έχει σημασία αυτή τη στιγμή είναι να υπάρξει σταθερή και μόνιμη υποστήριξη έστω με συνδρομές των 5 ευρώ. Όποιος έχει την οικονομική δυνατότητα και διαβάζει το TPP πρέπει να το στηρίξει με συνδρομή. Υπήρξαν, ανάμεσα στα πολύ συγκινητικά σχόλια που γράφτηκαν, αρκετοί που αυτοχαρακτηρίζονταν ως λαθραναγνώστες. Είναι αστείο ότι χρησιμοποιείται αυτή η λέξη για το διαδίκτυο. Σημαίνει αυτόν που διαβάζει ένα έντυπο χωρίς να το έχει αγοράσει. Η ιδέα ότι μπορεί κάποιος να αυτοπεριγράφεται ως λαθραναγνώστης στον χώρο του διαδικτύου είναι ένα εντελώς αναπάντεχο στοίχημα που κέρδισε αυτό το μέσο, ενάντια σε όλες τις προβλέψεις.
Είχα παραστεί σε μια συζήτηση με δύο από τους ιδρυτές ενός έντυπου πολιτικού περιοδικού όταν το ξεκινούσαν. Ρωτούσαν τον Εφήμερο πώς κερδίζει χρήματα ένα διαδικτυακό μέσο και οι απαντήσεις ήταν αναγκαστικά θολές. Τώρα δεν είναι. Αυτές τις μέρες φάνηκε ότι η κατάντια των συστημικών ΜΜΕ είναι τόσο χειροπιαστή, ώστε το επιχείρημα «ποτέ η ενημέρωση δεν είναι δωρεάν» να πιάνει τόπο, την ώρα που διεθνείς δημοσιογραφικοί κολοσσοί ζορίζονται για να ξεκολλήσουν ένα ευρώ από τους διαδικτυακούς αναγνώστες τους χωρίς να διακινδυνεύσουν την ύπαρξή τους.
Στην ερώτηση αν πρέπει το TPP να είναι συνεργατικό, νομίζω ότι προσκρούουμε σε έναν διάλογο εκτός θέματος. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, μιλάμε για αυτό που όντως είναι το TPP. Όποιος ενδιαφέρεται ερευνητικά για την τύχη των συνεργατικών εγχειρημάτων μπορεί να διαβάσει τη μελέτη του Κάρολου Καβουλάκου με τον Γιώργο Γριτζά. Εδώ όμως το ερώτημα δεν είναι θεωρητικό. Είναι πώς έγινε το TPP. Όποιος προτιμά έναν άλλον τρόπο, τον δοκιμάζει εμπράκτως και εύχομαι για το πολιτικό καλό όλων μας να πετύχει. Υπάρχει απεριόριστος χώρος για όλα, δεν έχει νόημα να πειστούν όσοι διαφωνούν.
Το ίδιο ισχύει και για άλλες διαφωνίες με το εγχείρημα. Πάρα πολλοί σχολιαστές θα ήθελαν το πρες πιο έτσι ή πιο αλλιώς, με λιγότερη ή μεγαλύτερη ανάμειξη του εκδότη στα οικονομικά ή στη δημοσιογραφία κοκ. Δεν υπάρχει τρόπος να συμφωνήσουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι στο ίδιο εγχείρημα, αυτό είναι προφανές.
Το μόνο που χρειάζεται είναι να υπάρξει μια συνεννόηση μεταξύ αυτών που συμφωνούν, αλλά δεν τους είχε περάσει από το μυαλό ότι είναι ζωντανός οργανισμός: ταΐζεις και επιζεί, το ξεχνάς και πεθαίνει.
Αυτή τη στιγμή το TPP ξεκινά να γίνει το πιο δυναμικό αυτοχρηματοδοτούμενο μέσο στην ελληνική δημοσιογραφία. Τα σχόλια των ανθρώπων που έγραψαν «μέχρι τώρα δεν είχα δώσει αλλά…» είναι η μαγιά της επόμενης μέρας. Αγριοκοιτάξτε τον «λαθραναγνώστη» φίλο σας και, εφόσον έχει την οικονομική άνεση, να τον δέσετε σε μία καρέκλα και να ρυθμίσετε την πάγια εντολή από τον υπολογιστή του. Μέχρι να λυθεί, θα το έχει σκεφτεί και μόνος του και θα έχει πειστεί.