του Κώστα Εφήμερου

Έτσι όπως παρατήρησε σήμερα ο Jack Danger, προγραμματιστής στο Σαν Φρανσίσκο, αρκεί μια ματιά στον κώδικα της ιστοσελίδας του Ντόνλαντ Τράμπ και λίγες γνώσεις για να καταλάβεις μια πρωτοφανή διαδικτυακή απάτη. Στην ιστοσελίδα της υποψηφιότητας του Τράμπ υπάρχει ένα widget (ένα τμήμα της σελίδας δηλαδή, που συνήθως αφορά ένα ξεχωριστό «κουτάκι») που υποτίθεται ότι παρουσιάζει σε πραγματικό χρόνο τις δωρεές που δέχεται. Το συγκεκριμένο widget χρησιμοποιεί μια τεχνολογία που λέγεται JQuery και η οποία έχει τα εξής χαρακτηριστικά: Αφενός είναι μια απλοποιημένη γλώσσα προγραμματισμού η οποία βοηθάει τους προγραμματιστές να κάνουν όμορφα πράγματα στις ιστοσελίδες (π.χ. τα μέλη των 1101 έχουν σε κάθε σελίδα ένα εσωτερικό chat για να μιλάνε με τους συντάκτες του TPP το οποίο όταν δεν το χρησιμοποιούν φαίνεται αχνό αλλά όταν περνάνε το δείκτη του ποντικιού από πάνω αυτό γίνεται έντονο), αφετέρου δε είναι ανοιχτής λογικής, δηλαδή δεν υπάρχει κάτι κρυπτογραφημένο, οπότε κάθε άνθρωπος που ξέρει αυτή τη γλώσσα μπορεί να καταλάβει ακριβώς πως γίνεται το κάθε τι.


Έτσι ο Jack καθώς κοιτούσε τον κώδικα στη σελίδα του Τράμπ παρατήρησε ότι για την ενημέρωση του ζωντανού συστήματος προβολής των δωρεών η σελίδα χρησιμοποιούσε ένα εξωτερικό αρχείο, απ' όπου και τράβαγε τα δεδομένα. Ακούστε τώρα άλλο ένα ενδιαφέρον στοιχείο. Κάθε αρχείο στον υπολογιστή σας έχει ένα timestamp, δηλαδή μια «σφραγίδα » που αναγράφει την ακριβή ώρα που δημιουργήθηκε, ή τροποποιήθηκε το αρχείο. Ο Jack ζήτησε με μια εντολή να μάθει το timestamp αυτής της σελίδας και με έκπληξη ανακάλυψε ότι στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κανένας ζωντανός μηχανισμός. Αντίθετα στη ιστοσελίδα του Τράμπ οι δωρεές που εμφανίζονται αφορούν ένα «αρχείο παραδείγματος» το οποίο κάνει loop (δηλαδή ξεκινάει ξανά και ξανά από την αρχή) το οποίο την τελευταία φορά τροποποιήθηκε πριν από 11 ημέρες.

Ο Ντόναλντ έχει γενικά μερικά προβλήματα με την τεχνολογία και αρκετά περισσότερα με τη διαφάνεια απ' ότι φαίνεται.

Η Φρανκ Άντεργουντ

Στην απέναντι όχθη της μάχης η Χίλαρι Κλίντον φαίνεται να κερδίζει στην τεχνολογία, σύμφωνα με το Google. Έτσι τουλάχιστον υποστηρίζει το Google Trends. Τι είναι αυτό; Είναι μια υπηρεσία της Google που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο καθένας προκειμένου να δει τι είναι «της μόδας» στις αναζητήσεις του Google ανά πάσα στιγμή. Αν λοιπόν κάποιος πάει σε αυτή τη σελίδα και κοιτάξει τις αναζητήσεις για τις δωρεές προς τον Τράμπ και την Κλίντον τότε βλέπει ένα πολύ εντυπωσιακό γράφημα:

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Google οι αναζητήσεις που αφορούσαν την δωρεά προς την Κλίντον πραγματικά εκτοξεύτηκαν μετά από το 3ο και τελευταίο τηλεοπτικό ντιμπέιτ μεταξύ των δύο υποψηφίων το βράδυ της Τετάρτης.

Το γράφημα αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει ισχυρότατο δείκτη για την επιτυχία της Κλίντον αν δεν υπήρχε το πρόβλημα ότι πολλοί αναλυτές παρατήρησαν ανωμαλίες στην δημοφιλέστερη μηχανή αναζήτησης κατά την περίοδο των προκριματικών εκλογών για το χρίσμα των Δημοκρατικών.

Τα στοιχεία (που επιβεβαίωσα και προσωπικά εκείνη την περίοδο) δείχνουν ότι η Google έδειξε μια αδικαιολόγητη προτίμηση στην υποψηφιότητα της Κλίντον έναντι αυτής του Μπέρνι Σάντερς. Ας δούμε όμως πρώτα πως λειτουργούν οι μηχανές αναζήτησης.

Όπως θα ξέρετε όταν αρχίσεις να πληκτρολογείς κάτι στο google λειτουργεί ένα σύστημα αυτόματης πρότασης αναζητήσεων που βασίζεται στην «εμπειρία» που αποκτάει το σύστημα από τη συχνότητα των ερωτήσεων. Έτσι αν ξεκινήσεις να γράφεις πως φτιάχνω το Google θα σου προτείνει το «πως φτιάχνω φακές», πράγμα πολύ φυσιολογικό γιατί οι φακές δεν ήταν το αγαπημένο φαγητό κανενός παιδιού αλλά όταν μεγαλώνεις αποφασίζεις ότι «δεν ήταν και τόσο άσχημες», οπότε αρχίζεις την αναζήτηση…

Πριν δούμε όμως τι συνέβη με την Κλίντον σημειώστε ακόμα το εξής: Όπως ακριβώς οι δημοσκοπήσεις που υποτίθεται ότι μετράν την εκλογική τάση έχουν χρησιμοποιηθεί κατά κόρον για πολιτικούς λόγους, προκειμένου να δημιουργηθεί η αίσθηση του νικητή ή να ενταθούν τα ένστικτα του διπολισμού, έτσι και η μηχανή αναζήτησης μπορεί να μετατραπεί από ένα παθητικό μηχανισμό σε έναν ενεργό πολιτικό παίχτη.

Αυτό λοιπόν που συνέβη στην περίπτωση της Κλίντον ήταν ότι η Google φαίνεται να επενέβη προκειμένου να βοηθήσει την υποψήφια για το χρήμα έναντι του ανταγωνιστή της. Έτσι όταν κάποιος πληκτρολογούσε Hillary Clinton cri… το σύστημα πρότεινε το Hillary Clinton crime reform, δηλαδή την πρότασή της για την μεταρρύθμιση στην αντιμετώπιση του εγκλήματος. Αντίθετα η ίδια εισαγωγή στοιχείων στη μηχανή αναζήτησης της Yahoo ή της Microsoft έδινε ως πρώτο πιθανό αποτέλεσμα το Hillary Clinton criminal charges, δηλαδή τη δικαστική δίωξη που αντιμετωπίζει για την μη ασφαλή χρήση προσωπικού μη ασφαλούς email σέρβερ την περίοδο που ήταν υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ.

Θυμάστε το Google Trends που συζητήσαμε παραπάνω; Όταν κάποιος έψαχνε να δει τις αναζητήσεις στην ίδια τη Google μεταξύ του Hillary Clinton crime reform και του hillary clinton crimes το αποτέλεσμα ήταν πολύ εντυπωσιακό. Σύμφωνα με την ίδια τη Google οι αναζητήσεις για τη φράση που πρότεινε ως πρώτη επιλογή δεν ήταν καν αρκετές για να φανούν στο Google Trends, σε αντίθεση με τις αναζητήσεις για τα εγκλήματα που έχει διαπράξει η υποψήφια για την προεδρία των ΗΠΑ οι οποίες όχι μόνο ήταν αρκετές αλλά κόντευαν να ξεπεράσουν την κορυφή του γραφήματος.

Δείτε και το παρακάτω βίντεο:

Μετά από αυτά ίσως θα πρέπει να ξανασκεφτούμε το ρόλο που παίζει η τεχνολογία στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης. Και μην περιορίσετε τη σκέψη σας στις ΗΠΑ. Δεν χρειάζεται να πάμε πολύ μακριά. Ανοίξτε την τηλεόρασή σας και δείτε σε πραγματικό χρόνο τον πόλεμο των ολιγαρχών για τις τηλεοπτικές άδειες, που στην πραγματικότητα θεωρούν ως το εισιτήριο για τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, της δικής σας γνώμης.