Την Τρίτη, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος άφησε για πρώτη φορά ανοιχτό το ενδεχόμενο να αποδεχτεί η κυβέρνηση υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα και για τα έτη 2019 και 2020, υποστηρίζοντας πως «τα μεσοπρόθεσμα αλλάζουν». Στόχος, η ολοκλήρωση της συμφωνίας έως την Παρασκευή, υπό την πίεση αρκετών σημαντικών παραγόντων και αξιωματούχων.
 
Ο Π. Μοσκοβισί δήλωσε επίσης κατά την  επίσκεψή του στην Αθήνα ότι αναμένει λύση μέχρι τα τέλη της εβδομάδας για τα εργασιακά με βάση πρόταση που, όπως εξήγησε, κατέθεσε στον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο αλλά και στην υπουργό Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου. Μάλιστα, πηγές του υπουργείου Εργασίας υπογράμμιζαν ότι στη συνάντηση Αχτσιόγλου–Μοσκοβισί υπήρξε σαφέστατη πρόοδος και διεφάνη η δυνατότητα για μία καλή συμφωνία στα εργασιακά. Πηγές πάντως του Μαξίμου αρνήθηκαν να πουν οτιδήποτε για την πρόταση του Π. Μοσκοβισί.

 
Η πρόταση, σύμφωνα με τον Ευρωπαίο επίτροπο, περιλαμβάνει τις αναγκαίες προσαρμογές που περιέχει το μνημόνιο, αλλά παράλληλα είναι και προσηλωμένη στο ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο (συλλογικές διαπραγματεύσεις).
Πάντως, την Τρίτη έγινε δεκτό κατά πλειοψηφία επί της αρχής από την αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για τις οικονομικές δραστηριότητες, με το οποίο απλοποιούνται οι γραφειοκρατικές διαδικασίες για τις αδειοδοτήσεις επιχειρήσεων και αποτελεί προαπαιτούμενο της 2ης αξιολόγησης.

Πρώτα αξιολόγηση, μετά χρέος και στο τέλος πλεονάσματα

Άλλωστε, δηλώσεις για τον ορίζοντα της 5ης Δεκεμβρίου έκανε και ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, εκφράζοντας την αισιοδοξία του για συμφωνία, ενώ έκανε λόγο για μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων μετά το 2018, αναφέροντας πως δεν μπορούν να διατηρηθούν για πολλά χρόνια. 

 
Από την πλευρά της ΕΚΤ και του Μπερνουά Κερέ έχει ήδη ανοίξει το ενδεχόμενο να υπάρξει έκτακτο Eurogroup εντός Δεκεμβρίου, σενάριο που άφησε ανοικτό και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ενώ το στέλεχος της κεντρικής τράπεζας εκτίμησε, μιλώντας στον ΣΚΑΪ, πως η ο χρόνος εκτείνεται έως και τον Ιανουάριο. Πάντως, αναφορικά με τα πρωτογενή πλεονάσματα και απαντώντας στην πρόταση Τσακαλώτου, επιχείρησε να μειώσει τις προσδοκίες, δίνοντας προτεραιότητα στην τεχνική συμφωνία των διαπραγματεύσεων για το χρέος. 
 
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Eπίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Πιέρ Μοσκοβισί, ο οποίος σχολίασε την πρόταση Τσακαλώτου, για συμφωνία σε πρωτογενές πλεόνασμα 2,5% και όχι 3,5% και να μείνει 1%, να το γλιτώσουμε από τους φόρους, σημειώνοντας πως «θα σκεφτούμε τις προτάσεις του», αλλά να «μην βιαστούμε να βγάλουμε συμπεράσματα. Ας κινηθούμε βήμα-βήμα, παραγωγικά».
 
Σημειώνεται πάντως πως κυβερνητικές πηγές σχολίασαν την πρόταση λέγοντας ότι «προφανώς και δεν την κατέβασε από το κεφάλι του ο Ευκλείδης». 
 
«Ας μιλήσουμε για το χρέος, τόσο για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα που μπορούν να εφαρμοστούν μετά ή κοντά στο τέλος του προγράμματος, όσο και βραχυπρόθεσμα μέτρα και μετά θα συζητήσουμε για το ποιο δημοσιονομικό μονοπάτι θα πρέπει να ακολουθήσουμε» δήλωσε στο ΣΚΑΪ ο Π. Μοσκοβισί, ενώ υποστήριξε πως «είναι εφικτό να ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση και να μπούμε σε συζητήσεις για την ελάφρυνση του χρέους».
 
Σημειώνεται επίσης πως την πρόταση του υπουργού Οικονομικών στήριξε την Τρίτη και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας, θέτοντας ακόμα πιο χαμηλά τον πήχη, στο 2% του ΑΕΠ.
 

«Καμπανάκι» εκλογών χτυπούν οι Γερμανοί

 
Υπό τον τίτλο «Kαι άφες ημίν τα χρέη ημών», το γερμανικό Spiegel περιγράφει τα σενάρια και τους κινδύνους για την ελληνική πλευρά εν όψει του επερχόμενου Eurogroup. Το δημοσίευμα κάνει ειδική αναφορά στις απαιτήσεις του ΔΝΤ, τις εμμονές του Σόιμπλε και το ενδεχόμενο συμβιβασμού μεταξύ των δύο πλευρών με πρόσθετα μέτρα ύψους 3,6 δισ. ευρώ, ενώ εξετάζει έως και το σενάριο των πρόωρων εκλογών, το οποίο χαρακτηρίζει ως «το χειρότερο» ενόψει άλλων.
 
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, «η συνεδρίαση του Eurogroup κρύβει έναν τεράστιο κίνδυνο για τον Αλέξη Τσίπρα. Εάν αναβληθεί μια ελάφρυνση του χρέους ή ακόμα χειρότερα ζητηθεί από την Αθήνα αυστηρότερη λιτότητα, τότε ο Έλληνας πρωθυπουργός κινδυνεύει να καταρρεύσει πολιτικά. Ένα τέτοιο αποτέλεσμα στο Eurogroup θα αναζωπύρωνε τις εικοτολογίες για πρόωρες εκλογές που πιέζουν ήδη τον Τσίπρα. Η οργή των ψηφοφόρων για την κυβέρνηση θεριεύει όλο και περισσότερο μπροστά σε μια κρίση που έχει γίνει από καιρό μόνιμη κατάσταση. Στις δημοσκοπήσεις ο Τσίπρας χάνει. Και πρόσφατα υπαινίχθηκε το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών». 

 
Μάλιστα, το ενδεχόμενο εκλογών το τοποθετεί στο κάδρο της σειράς εκλογικών αναμετρήσεων που αναμένονται στην Ευρώπη τους επόμενους μήνες, καθώς και της έξαρσης του προσφυγικού και της εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ.
 
Αναφορικά με τη στάση της Κομισιόν, σημειώνει πως οι δυνατότητές της μπροστά στην ισχύ του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είναι περιορισμένη, ο οποίος δεν μοιάζει να αγχώνεται από την κατάσταση του ελληνικού ζητήματος, ειδικά πριν τις γερμανικές εκλογές. Ωστόσο, θέτει ξεκάθαρα την πιθανότητα, ΔΝΤ και Ευρωπαίοι να συμφωνήσουν να θέσουν εκτός σκηνικού την ελάφρυνση χρέους, κάτι που θα σήμαινε περισσότερη λιτότητα, υψηλότερους φόρους και, φυσικά, πολιτική αυτοκτονία για την ελληνική κυβέρνηση, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά.
 
Πάντως, για τον Αλέξη Τσίπρα, ο Π. Μοσκοβισί ανέφερε πως είναι «αφοσιωμένος στον στόχο του, και δεν δείχνει να έχει κουραστεί». Ο Γάλλος υποστήριξε πως ο πρωθυπουργός είναι σε «καλή φόρμα» και ότι «δεν αποκόμισα την αίσθηση πως παραμελεί την δουλειά του ή ότι σκέφτεται κάτι άλλο ή πως ετοιμάζεται για εκλογές» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σημειώνεται πάντως πως, αργά το βράδυ της Τρίτης, παρέμβαση για τη στάση του ΔΝΤ πραγματοποίησε και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γιάννης Δραγασάκης, σημειώνοντας από βήματος του συνεδρίου του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου πως «οι προϋποθέσεις, για να προχωρήσουμε προς την ολοκλήρωση του Προγράμματος υπάρχουν και η μόνη πηγή αβεβαιότητας παραμένει η αδιευκρίνιστη στάση του ΔΝΤ».

 

Στις Βρυξέλλες η «τύχη» των εργασιακών

 
Παράλληλα, στις Βρυξέλλες θα βρίσκεται την Τετάρτη και την Πέμπτη η υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Έφη Αχτσίογλου, προκειμένου να πραγματοποιήσει σειρά επαφών με εκπροσώπους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στους οποίους και θα μεταφέρει τις θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης για τις συλλογικές εργασιακές σχέσεις.

 
Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εργασίας, σκοπός είναι να αναδείξει ότι ο σεβασμός της συλλογικής αυτονομίας είναι ζήτημα υψηλής πολιτικής σημασίας, που αφορά το σύνολο των ευρωπαϊκών θεσμών και, ιδίως, τον πλέον δημοκρατικό θεσμό, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Επισημαίνουν δε ότι οι επαφές της υπουργού Εργασίας αναμένεται να θέσουν υψηλά στην ατζέντα των συζητήσεων το ζήτημα της επαναφοράς των συλλογικών διαπραγματεύσεων στην Ελλάδα, όπως απαιτεί το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο.
 

Απαισιόδοξος για την συμφωνία ευρωπαίος αξιωματούχος


Ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωζώνης εκτιμά ότι η δεύτερη αξιολόγηση είναι δύσκολο να κλείσει στο Εurogroup της 5ης Δεκεμβρίου. Οι διαφωνίες ΔΝΤ και Γερμανίας για τα πρωτογενή πλεονάσματα της Ελλάδας μετά το 2018 και το χάσμα ανάμεσα σε ελληνική κυβέρνηση και δανειστές για τα εργασιακά, φαίνεται να αποτελούν τα μεγαλύτερα «αγκάθια».

Παράλληλα, ξεκαθάρισε πως την δεδομένη στιγμή δεν μπορούν να συζητηθούν μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, γιατί θα πρέπει πρώτα να κοστολογηθεί η επίπτωση των βραχυπρόθεσμων μέτρων στο χρέος.