Μια άγνωστη παράμετρος: Η ψήφος του εξωτερικού

Οι Ιταλοί που ζουν στο εξωτερικό αποτελούν το 8% του εκλογικού σώματος, το οποίο δεν προσμετράται στις δημοσκοπήσεις, και μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τον αναλυτή Lorenzo Piccoli από το European University Institute στη Φλωρεντία, η ψήφος τους έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην έκβαση των αποτελεσμάτων προηγούμενων εκλογών.

Η σημασία της ψήφου των Ιταλών που βρίσκονται ή διαμένουν σε άλλες χώρες καταδεικνύεται και από τις  πρόσφατες προσπάθειες των πολιτικών να τους προσελκύσουν, κυρίως από το στρατόπεδο του «Ναι». Οι Ιταλοί του εξωτερικού έλαβαν ένα δισέλιδο γράμμα με την υπογραφή του πρωθυπουργού Ρέντσι, που τους καλούσε να ψηφίσουν υπέρ των συνταγματικών μεταρρυθμίσεων στο επικείμενο δημοψήφισμα. Επίσης, η υπουργός Μεταρρυθμίσεων, Maria Elena Boschi, ταξίδεψε στη Βραζιλία, την Αργεντινή και την Ουρουγουάη ενώ πραγματοποίησε περιοδεία και στο Λονδίνο (φιλοξενεί επίσημα τη μεγαλύτερη κοινότητα Ιταλών μετά το Μπουένος Άιρες) μαζί με άλλους πέντε πολιτικούς από την καμπάνια του «Ναι».

Από την πλευρά του, το ευρωσκεπτικιστικό, λαϊκιστικό Κίνημα των Πέντε Αστέρων του κωμικού Beppe Grillo, που θεωρείται ο βασικός εκφραστής της καμπάνιας του «Όχι», έστειλε στο Λονδίνο τον 30χρονο δημοφιλή πολιτικό, Luigi Di Maio.

Το «Όχι» ως «αντι-συστημικό» αντανακλαστικό

To TPP συνομίλησε με δύο 30χρονους Ιταλούς που ζουν στην Τυνησία για να μας πουν τι ψήφισαν και πώς βλέπουν το δημοψήφισμα της χώρας τους.

«Ψήφισα 'Όχι' γιατί ενώ το δημοψήφισμα παρουσιάστηκε ως μια επιδίωξη να μειωθεί το οικονομικό κόστος του πολιτικού συστήματος, τελικά θα καταλήξουμε σε συγκέντρωση εξουσίας και έλλειψη ελέγχου εις βάρος της δημοκρατίας μας. Είμαι θυμωμένη και απογοητευμένη γιατί το κείμενο του δημοψηφίσματος είναι διατυπωμένο ώστε να μας χειραγωγήσει, εστιάζοντας σε αυταπόδεικτα σημεία και παραλείποντας το πιο αμφιλεγόμενα» λέει η Alessia Tibolo, εργαζόμενη στην ιταλική ΜΚΟ Cospe.

«Ψήφισα 'Όχι' γιατί αυτή η συνταγματική μεταρρύθμιση θα ενδυναμώσει το πολιτικό καθεστώς, επιμηκύνοντας τα μέτρα λιτότητας, την εργασιακή επισφάλεια και τις ανισότητες. Πιστεύω πως το αντι-συστημικό αίσθημα που σαρώνει την Ευρώπη είναι δικαιολογημένο, λαμβάνοντας υπόψη την επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης αλλά και τις προσδοκίες για το μέλλον μας. Και γι' αυτό ακριβώς, δεν πρέπει να αφήσουμε την ακροδεξιά να μονοπωλήσει αυτόν τον πολιτικό χώρο αλλά πρέπει να δημιουργήσουμε ρήξη με το σύστημα προς μια προοδευτική κατεύθυνση» ήταν τα λόγια του διδακτορικού φοιτητή Lorenzo Feltrin.

Ποντάρει στο εξωτερικό ο Ρέντσι

Ο Ματέο Ρέντσι, διαμήνυσε ότι αν τα δύο τρίτα των συμπατριωτών του που ζουν στο εξωτερικό τον στηρίξουν, τότε «θα τα καταφέρουμε». Στην προσπάθεια της κυβέρνησης να μη χαθεί ούτε μία ψήφος αυτών των Ιταλών, ορίστηκε ότι δικαιούνται να ψηφίσουν όσοι έχουν φύγει από την Ιταλία εδώ και τρεις μήνες ενώ μέχρι τώρα δικαίωμα ψήφου εξ αποστάσεως απολάμβαναν μόνο οι Ιταλοί που ζούσαν στο εξωτερικό για τουλάχιστον ένα χρόνο.

Υποστηρικτές του «Όχι» δήλωσαν ότι ίσως υποβάλουν καταγγελία αν οι ψήφοι των Ιταλών του εξωτερικού γείρουν την πλάστιγγα καθοριστικά προς το «Ναι», εξηγώντας ότι φοβούνται το ενδεχόμενο εκλογικής νοθείας. Ο Ρέντσι άδραξε την ευκαιρία για να απαντήσει ότι, για να φοβούνται δεν έχουν το προβάδισμα που τους δίνουν οι δημοσκοπήσεις.

Οι Ιταλοί που ζουν στο εξωτερικό απέκτησαν δικαίωμα ψήφου το 2001 επί κυβερνήσεως Μπερλουσκόνι και έκτοτε οι ψήφοι τους αποστέλλονται ταχυδρομικώς στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας (Civil Protection Centre) στο Castelnuovo di Porto, λίγο έξω από τη Ρώμη.

Στις εκλογές του 2006, οι ψήφοι τους ανέτρεψαν αναπάντεχα το μικρό προβάδισμα της κεντροδεξιάς συμμαχίας για να χρίσουν τελικά νικητή την κεντροαριστερή Ένωση του Ρομάνο Πρόντι. Παρομοίως, στις εκλογές του 2013, οι ψηφοφόροι του εξωτερικού έδωσαν την πρώτη θέση  στην κεντροαριστερή συμμαχία με επικεφαλής το Δημοκρατικό Κόμμα του οποίου ηγείτο ο Μπερσάνι (σήμερα ο Ρέντσι), αν και μόνο το ένα τρίτο εξ αυτών συμμετείχε στις εκλογές.

Δημοψήφισμα με ύφος εκλογών

Το βασικό ερώτημα που θέτει το δημοψήφισμα στους Ιταλούς, είναι το αν εγκρίνουν τις διατάξεις για να «ξεπεραστεί» η ισότητα της Βουλής των Αντιπροσώπων και της Γερουσίας, να μειωθεί ο αριθμός των Γερουσιαστών από 315 σε 100 και να συγκρατηθεί το κόστος λειτουργίας των θεσμικών οργάνων.

Η Ιταλία διαθέτει «διθάλαμο» σύστημα, όπου η Βουλή των Αντιπροσώπων και η Γερουσία της Δημοκρατίας είναι απολύτως ίσες και οι νόμοι πρέπει να ψηφίζονται και από τα δύο σώματα με αποτέλεσμα μια μακροχρόνια γραφειοκρατία. Όπως αναφέρει η πλευρά του «Ναι», αν μειωθούν οι εξουσίες και τα μέλη της Γερουσίας, η χώρα θα καταστεί πιο αποτελεσματική, οι κυβερνήσεις πιο σταθερές και λιγότερα χρήματα θα δαπανώνται σε μισθούς πολιτικών και γραφειοκρατία. Οι αντίπαλοι, που αποτελούνται από ετερόκλητες δυνάμεις που εκτείνονται από τo φάσμα της ακροδεξιάς μέχρι της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, διατείνονται ότι θα μειωθεί σημαντικά ο έλεγχος των εξουσιών, διακινδυνεύοντας την «υγεία» της εγχώριας δημοκρατίας.

Στην πραγματικότητα, λόγω της «δύσκαμπτης» φύσης του ερωτήματος, αλλά κυρίως λόγω του ότι ο Ρέντσι μετέτρεψε το δημοψήφισμα σε ένα «Ναι» ή «Όχι» απέναντι στο πρόσωπό του, δηλώνοντας ότι αν χάσει θα παραιτηθεί, οι Ιταλοί αναμένεται  την Κυριακή να εκφράσουν στις κάλπες την ικανοποίηση ή τη δυσαρέσκεια τους προς τις πολιτικές της κυβέρνησης του.
 
Το TPP θα ταξιδέψει στην Ιταλία για να σας μεταδώσει live όλες τις εξελίξεις από το δημοψήφισμα. Στην πλατφόρμα των 1101 μπορείτε να μας στέλνετε τις σχετικές ερωτήσεις που θα σας ενδιέφερε να συζητηθούν.