Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Frontex, η διαδικασία θα αφορά μετανάστες που βρίσκονται σε ολόκληρη την Ε.Ε.. Οι εμπειρογνώμονες, οι οποίοι προέρχονται από τα κράτη-μέλη και τις συνδεδεμένες χώρες Σένγκεν, θα είναι στη διάθεση της Frontex. Η δημιουργία της ομάδας είναι μέρος της «διευρυμένης εντολής» του οργανισμού.
Εξάλλου, στο πλαίσιο της ίδιας εντολής, η Frontex ανακοίνωσε τον περασμένο Νοέμβριο πως θα συλλέγει προσωπικά δεδομένα των υπόπτων για διακίνηση ανθρώπων, τρομοκρατία, σωματεμπορία και άλλα διασυνοριακά εγκλήματα στη χώρα μας, στο πλαίσιο της «καταπολέμησης του διασυνοριακού εγκλήματος, εξασφαλίζοντας ότι οι πληροφορίες που περιέχουν προσωπικά δεδομένα χρησιμοποιούνται και αναφέρονται αποτελεσματικά, από το πεδίο των επιχειρήσεων έως το εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο».
Η εν λόγω ομάδα θα αποτελείται από 690 επιβλέποντες, συνοδούς και ειδικούς. Το μέγεθός της, υπολογίστηκε βάσει των εμπειριών από επιχειρήσεις επιστροφής στο παρελθόν, την ανάλυση κινδύνου και τον αριθμό των επιστροφών που προβλέπονται για το τρέχον έτος, αναφέρεται στην ανακοίνωση.
«Η στελέχωση της συγκεκριμένης ομάδας, θα συμβάλει στην αύξηση της αποτελεσματικότητας και στην αναγκαία υποστήριξη των εθνικών αρχών. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την Ελλάδα και την Ιταλία, η οποία έλαβε αριθμό ρεκόρ των μεταναστών το περασμένο έτος», δήλωσε ο εκτελεστικός διευθυντής του Frontex Φαμπρίς Λεγκέρι.
Τον Δεκέμβριο, η Frontex απηύθυνε την πρώτη έκκληση για εθελοντική προσφορά στη νέα ομάδα. Σε πρώτη φάση, βάσει των απαντήσεων που έλαβε η Frontex από τα κράτη-μέλη, καλύφθηκε το 57% των αναγκών της ομάδας.
Ανεξάρτητη εποπτεία των επιχειρήσεων «επαναπατρισμού»
Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της Frontex, η αναγνώριση των μεταναστών που εισήλθαν παράνομα στην Ε.Ε., η απόκτηση ταξιδιωτικών εγγράφων, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας με τις προξενικές αρχές των χωρών προέλευσης των μεταναστών που επιστρέφουν, θα είναι από τις πρώτες αρμοδιότητες των στελεχών της ομάδας. Οι συνοδοί, θα βοηθούν τους υπαλλήλους της κάθε χώρας κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων επαναπατρισμού, οι οποίες θα συντονίζονται από την Frontex. Οι επιβλέποντες θα διενεργούν ανεξάρτητη εποπτεία των επιχειρήσεων επαναπατρισμού, ώστε να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Όλοι οι ειδικοί θα είναι σε θέση να εντοπίσουν τα άτομα που χρήζουν προστασίας και να τους παραπέμψουν στις αρμόδιες εθνικές αρχές. Η ομάδα θα περιλαμβάνει, επίσης, ειδικούς στον τομέα της προστασίας των δικαιωμάτων των παιδιών. Τα προσόντα των ειδικών στις διαδικασίες επιστροφών, τέθηκαν από την Frontex, σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σύμφωνα με τη Frontex, όλα τα μέλη της ομάδας θα πρέπει να έχουν εκπαιδευτεί πλήρως πριν από την αποστολή τους, για να εξασφαλιστούν ομοιόμορφα υψηλά πρότυπα σε όλες τις δραστηριότητές τους. Μάλιστα, το πρόγραμμα εκπαίδευσης για τους εμπειρογνώμονες έχει ήδη καταρτιστεί.
Το 2016, η Frontex συντόνισε την επιστροφή 10.700 μεταναστών σε 232 επιχειρήσεις επαναπατρισμού. Ο οργανισμός συνέβαλε στην επανεισδοχή 908 ανθρώπων από την Ελλάδα στην Τουρκία.
Οι ατομικές αποφάσεις επιστροφής εκδίδονται από τις δικαστικές ή διοικητικές αρχές (ανάλογα με τη χώρα) των μεμονωμένων ευρωπαϊκών χωρών. Μόνο αυτές οι αρχές μπορούν να αποφασίσουν ποιοι άνθρωποι θα πρέπει να επιστραφούν, υποστηρίζει ο οργανισμός.