Συνέντευξη στους Ορέστη Βέλμαχο και Ειρήνη Μιλή
Ο Λάμπρος Φισφής στέκεται στην πολύ μεγάλη άνοδο του stand up comedy που πλέον εδραιώνεται στη συνείδηση του κόσμου ως είδος διασκέδασης. Δηλώνει πως η βάση στη δουλειά ενός κωμικού είναι το συνεχές γράψιμο και εξηγεί τις διαφορές ανάμεσα σε κωμικό και κωμικό ηθοποιό.
Αυτές τις μέρες βρίσκεσαι στο «τρέξιμο» για το φεστιβάλ κωμωδίας. Πες μας δύο λόγια για το concept
Είναι το Athens Comedy Festival, που διεξάγεται στο Gazarte στις 18, 19 και 20 Μαΐου. Είναι μια συνάντηση πάρα πολλών κωμικών αλλά και αρκετών ειδών κωμωδίας. Μιλάμε για 28 παραστάσεις με τη συμμετοχή 35 κωμικών και τρεις σκηνές που «τρέχουν» ταυτόχρονα. Είναι γενικότερα το μεγαλύτερο «μάζεμα» τέτοιου είδους κωμωδίας.
Πώς βλέπεις την εξέλιξη του Stand Up Comedy στην Ελλάδα;
Έχει τεράστια άνοδο στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, έχει τη μεγαλύτερη άνοδο από κάθε θεατρικό είδος που υπάρχει αυτή τη στιγμή. Με συστηματική δουλειά και προσπάθεια έχουν αναδειχθεί πολλοί κωμικοί τα τελευταία χρόνια, είναι πλέον σε θέση να γεμίζει θέατρα. Τον χειμώνα που μας πέρασε εγώ ήμουν στο θέατρο «Ακροπόλ» των 800 θέσεων για μια παράσταση κάθε εβδομάδα και γέμιζε. Αυτά τα πράγματα ούτε που τα σκεφτόμασταν μέχρι και πριν δύο χρόνια. Υπάρχουν παρουσιάσεις, υπάρχουν εκδηλώσεις και πλέον το Stand Up Comedy έχει καθιερωθεί ως θεατρικό είδος.
Σε τι οφείλεται αυτή η τόσο ραγδαία άνοδος;
Έχει να κάνει κυρίως με τη συστηματική δουλειά και την προσπάθεια που καταβάλουν οι άνθρωποι του χώρου τα τελευταία χρόνια. Παράλληλα, ο κόσμος έδειξε μεγαλύτερο ενδιαφέρον και λόγω της κρίσης, καθώς αναζητά κάτι που θα τον κάνει να γελάσει και να ξεφύγει. Βλέπουμε ότι έχει διαδοθεί από τις μεγάλες πόλεις, μέχρι τα νησιά και τις κωμοπόλεις. Βοηθάει ότι είναι μια lowbudget προσπάθεια που δεν χρειάζεται πολλά άτομα, κοστούμια, σκηνικά κλπ. Εξελίσσεται η προσπάθεια και ο κόσμος δείχνει να το προτιμά όλο και περισσότερο.
Μήπως αυτό οφείλεται και στην κρίση που «τροφοδοτεί» με ατάκες και θέματα την καθημερινότητα;
Δε νομίζω. Κάποιοι μπορεί να επιλέξουν να ασχοληθούν με τα επακόλουθα της κρίσης, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία των κωμικών δεν ασχολείται με την επικαιρότητα και δεν διαλέγει το «πεδίο» των οικονομικών και των πολιτικών θεμάτων. Η κρίση μπορεί να αποτελέσει «πάτημα» για σχολιασμό. Ωστόσο, δεν σου προσφέρει «βάση» για να στηρίξεις το έργο σου.
Υπάρχει «συνταγή» για έναν καλό stand up comedian;
Μμμ… Συνταγή ε; Μπα, δεν υπάρχει συγκεκριμένη συνταγή. Υπάρχουν δύο συγκεκριμένα πράγματα που σε εξελίσσουν: Πολύ γράψιμο και εξάσκηση πάνω στη σκηνή. Δηλαδή πρέπει να «λιώσεις» πάνω σε αυτά που γράφεις και στη συνέχεια να τα περνάς και στη σκηνή, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να εξασκείς και το ύφος της παρουσίας σου.
Γιατί βλέπουμε σπάνια stand up comedians να παίζουν κωμικούς ρόλους στην τηλεόραση ή στο θέατρο;
Αν και ο κόσμος το συγχέει, δεν είναι το ίδιο. Άλλο ο κωμικός και άλλο ο κωμικός ηθοποιός. Ο κωμικός ηθοποιός είναι ένας άνθρωπος που του αρέσει η κωμωδία, παίρνει το κείμενο που πρέπει να διαβάσει, τον ντύνουν ενδυματολόγοι, παίρνει οδηγίες από σκηνογράφους και σκηνοθέτες και έχει να ακολουθήσει κάτι συγκεκριμένο. Ο «σκέτος» κωμικός είναι διαφορετική κατηγορία. Πρέπει να γράψει το κείμενο μόνος του, να σκηνοθετήσει τον εαυτό του, να διαλέξει τα ρούχα και γενικά πρέπει να πάρει πάνω του αυτό που θα παρουσιάσει στη σκηνή. Δεν είναι πως δεν μπορεί ή δεν θέλει να παίξει σε τηλεόραση ή θέατρο, αλλά είναι ένα διαφορετικό είδος δουλειάς.
Είναι εύκολο να εξοικειωθείς με την «έκθεση» στη σκηνή , όταν ξέρεις πως δεν υπάρχει κάποιος δίπλα να «σώσει» την κακή σου στιγμή;
Πολύ αρνητικός άνθρωπος, πάλι στις δυσκολίες με πας! Είναι θέμα τριβής νομίζω. «Γράψε και ξαναγράψε» και εκθέσου πάνω στη σκηνή. Θα δεις την αλληλεπίδραση με το κοινό και τις αδυναμίες σου, θα εκτιμήσεις καλύτερα τα πράγματα και θα δουλέψεις να γίνεις καλύτερος. Ξαναλέω, θέλει δουλειά για να φεύγουν τα «κενά» που βλέπεις. Γίνεσαι καλύτερος όσο αποκτάς εμπειρία, αλλά χωρίς να συνεχίσεις να εξασκείσαι πάνω στο γράψιμο δεν γίνεται.
Πώς ανταπεξέρχεσαι όταν βλέπεις το κοινό να είναι «παγωμένο»; Είναι δύσκολο να κρατήσεις τον ρυθμό σου σε τέτοιες περιπτώσεις;
Ναι προφανώς και μου έχει τύχει και είναι πιθανό να μου τύχει και στο μέλλον. Κοίτα, ο κόσμος έρχεται στην παράσταση για ένα συγκεκριμένο λόγο και αυτός ο λόγος είναι να γελάσει και να ξεχαστεί. Θα έρθει για να δει μια παράσταση για την οποία έχει την ευθύνη ο κωμικός. Είναι στο χέρι σου το να τον κάνεις να γελάσει και να μπει στον ρυθμό, είναι στο χέρι του κωμικού να τον «ζεστάνει» και να βγει μια ατμόσφαιρα πως αυτοί που βρισκόμαστε στον χώρο είμαστε μια παρέα.
Μπορείς να θυμηθείς κάποια στιγμή που σε έκανε να νιώσεις πραγματικά αμήχανα πάνω στη σκηνή;
Πολλές, τι να θυμάμαι τώρα!
Καταφέρνεις να τις «σώσεις» αυτές τις στιγμές;
Δεν είναι θέμα του να σώσω εγώ κάτι. Γενικά είναι δύσκολο να το μεταφέρεις σε κάποιον αν δεν είναι εκεί. Μπορεί να ακουστεί ένα σχόλιο, να υπάρξει μια αντίδραση που δεν περιμένεις από το κοινό. Εδώ έρχεται και «κουμπώνει» αυτό που σου είπα πριν για το κλίμα της παρέας που αναπτύσσεται ανάμεσα σε κωμικό και κοινό την ώρα της παράστασης. Όταν υπάρχει αυτή η σχέση, το σχόλιο και η αναπάντεχη αντίδραση θα ζεστάνει ακόμα περισσότερο την ατμόσφαιρα και ίσως δώσει έξτρα ώθηση. Τα ευτράπελα που συμβαίνουν έχουν μεγάλη αξία στο live. Το να τα περιγράφεις δεν έχει τόσο νόημα, είναι αυτό που λέμε «έπρεπε να ήσουν εκεί», που πρέπει να είναι ο άλλος μπροστά για να καταλάβει πως δημιουργήθηκε αυτή η στιγμή και γίνεται λίγο άχαρο όταν το μεταφέρεις σε κάποιον που δεν βρισκόταν μπροστά.
Τι είναι αυτό που χρειάζεται κατά τη γνώμη σου προκειμένου να αναπτυχθεί ακόμα περισσότερο το είδος του Stand up comedy;
Η βάση έχει φτιαχτεί. Είπα και πριν πως είναι ένα είδος που έτσι και αλλιώς ανεβαίνει με γρήγορους ρυθμούς και αρχίζει και «πιάνεται» στη συνείδηση του κόσμου ως τρόπος που θα περάσει την έξοδό του και θα ψυχαγωγηθεί. Έχουμε το πρωτογενές υλικό, δηλαδή καλούς κωμικούς, αυτό που μένει να αρχίσουν να αναδεικνύονται και περισσότεροι που θα δουλεύουν όλο και περισσότερο πάνω στη δουλειά τους. Στόχος είναι να κερδίσουμε τον κόσμο που δεν είναι εξοικειωμένος, να πάει να δει μια καλή παράσταση και στη συνέχεια να ξαναπάει στη δική σου παράσταση ή σε κάποιου συναδέλφου, ενώ θα έχει παροτρύνει και κάποιους άλλους ανθρώπους λέγοντας «αυτό αξίζει». Αυτό είναι το στοίχημα. Είναι ένα είδος που θέλει την παρέα, θέλει το κοινό για να αναπτυχθεί το συναίσθημα. Στο youtube είναι κάπως «κρύο».
Στην τηλεόραση παρουσιάζεις το παιχνίδι γνώσεων Quizdom στον Alpha. Θα συνεχίσεις;
Το Quizdom πήγε για δύο χρονιές και ολοκληρώθηκε τώρα. Δεν ξέρω βέβαια αν θα συνεχίσει, δεν έχουμε ακόμα κάποια ενημέρωση από το κανάλι.
Έχεις άλλες προτάσεις από την τηλεόραση;
Υπάρχουν κάποιες σκέψεις και συζητήσεις, αλλά δεν μπορώ να πω κάτι. Γενικά δεν ανακοινώνω πράγματα πριν να είμαι σίγουρος για την υλοποίηση του project.
Αν σου γινόταν πρόταση για να παίξεις στην τηλεόραση..
Μη μου πεις για το Survivor!
Όχι.. Είχα στο μυαλό μου την πρόταση για κάποια ελληνική σειρά
Αν μου γινόταν κάποια πρόταση, θα το σκεφτόμουν όπως σκέφτομαι την κάθε επαγγελματική πρόταση. Αν ήταν μια δουλειά που με εκφράζει και θα μπορούσα να την υποστηρίξω σίγουρα θα το σκεφτόμουν σοβαρά. Είτε είναι πρόταση για παράσταση, είτε για τηλεοπτική σειρά θα πρέπει πρώτα να μπορώ να το κάνω και στη συνέχεια να με γεμίζει. Έχω την «πολυτέλεια» να μπορώ να διαλέξω επαγγελματικά κάτι που να μου αρέσει.
Γιατί τόσο αστραπιαία η αρνητική απάντηση για το Survivor;
Όταν μου γίνει μια πρόταση πρέπει να πληροί επαγγελματικά τα κριτήρια που ανέφερα προηγουμένως. Πέρα από το ότι δεν μου αρέσει ως ιδέα, τι να πάω να κάνω εγώ εκεί πέρα; Δεν μπορώ να τρέξω για ένα μέτρο και θα πάω να κάνω αυτά που κάνουν εκεί και να κρεμιέμαι από σκοινιά; Είσαι με τα καλά σου;
Πες μας λίγα λόγια παραπάνω για το Athens Comedy Festival
Είμαστε τώρα στο τρέξιμο! Είναι το τριήμερο 19, 20 και 21 Μαΐου στο Gazarte. Προτείνω στον κόσμο να το τολμήσει και να δοκιμάσει να δει κάποιες από τις 28 παραστάσεις. Συμμετέχουν πολλοί και καλοί κωμικοί και μπορεί να μπει στο site του Athens Comedy Festival για να διαλέξει αυτό που του αρέσει. Είναι πραγματικά πολλές παραστάσεις και είναι μια ευκαιρία για τον κόσμο να γνωρίσει το είδος, να διασκεδάσει και να «γεμίσει κωμωδία.