Τις επαναπροωθήσεις προσφύγων προς την Ελλάδα ετοιμάζει η Γερμανία, στο πλαίσιο του κανονισμού του Δουβλίνου, όπως επιβεβαίωσε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Γιάννης Μουζάλας. Η επαναπροώθηση αφορά άτομα που περνώντας από την Ελλάδα συνέχισαν το ταξίδι τους σε άλλες χώρες της ΕΕ μετά το Μάρτιο του 2017.
Nick Paleologos / SOOC
«Πριν από λίγες μέρες εγκρίναμε μικρό αριθμό επιστροφών προσφύγων από τη Γερμανία και μερικές άλλες χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο του Κανονισμού του Δουβλίνου. Οι γερμανικές και ελληνικές αρχές ασύλου έχουν αναλάβει την εφαρμογή της διαδικασίας. Υπήρχε πίεση από χώρες της ΕΕ να αρχίσουμε να αποδεχόμαστε και πάλι επαναπροωθήσεις. Κατανοώ ότι οι κυβερνήσεις θέλουν να δείξουν στους πολίτες ότι κάνουν κάτι. Γι’ αυτό θέλω να τις βοηθήσω», είπε ο υπουργός Μετανάστευσης Γ. Μουζάλας σε συνέντευξή του στο πρώτο δημόσιο γερμανικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο ARD
Ο Κανονισμός «Δουβλίνου ΙΙΙ» καθορίζει ποιό από τα κράτη της Ευρώπης που δεσμεύονται από αυτόν είναι υπεύθυνο να εξετάσει την αίτησή του ασύλου.
Η επαναπροώθηση των προσφύγων στην Ελλάδα προβλέπεται σε περίπτωση που δεν ισχύει καμία από τις προϋποθέσεις που αναγράφονται στον κανονισμό, συμπεριλαμβανομένου και της μη αίτησης ασύλου.
Σε περίπτωση λοιπόν που κάποιος πρόσφυγας έχει υποβάλει αίτηση σε άλλο κράτος του «Δουβλίνου ΙΙΙ», το κράτος αυτό είναι υπεύθυνο να εξετάσει την αίτησή του. Άρα βάσει των ενεργειών της Γερμανίας, οι πρόσφυγες που αναμένεται να επαναπροωθήσει στην Ελλάδα δεν έχουν προβεί σε αίτηση ασύλου.
«Ο Κανονισμός του Δουβλίνου δεν λειτουργεί»
Όπως διευκρίνισε ο επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος στο ΑRD, «ο Κανονισμός του Δουβλίνου δεν λειτουργεί βέβαια πλέον, ωστόσο εφαρμόζεται έως ότου αντικατασταθεί από ένα καινούργιο σύστημα. Προς το παρόν είναι μια γκρίζα ζώνη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επεξεργάζεται νέες ρυθμίσεις, οι οποίες σχεδιάζεται να λάβουν την τελική τους μορφή εντός του 2017».
Ο Κανονισμός του «Δουβλίνου ΙΙ» προβλέπει ότι «ο μετανάστης δικαιούται να ζητήσει άσυλο στην ευρωπαϊκή χώρα στην οποία θα εισέλθει την πρώτη φορά». Και ότι «μετανάστες οι οποίοι εισέρχονται στην Ελλάδα και κατόπιν μεταβαίνουν σε άλλη χώρα για να αιτηθούν άσυλο θα πρέπει να επιστρέφονται πίσω στην Ελλάδα». Ωστόσο ο Κανονισμός του «Δουβλίνου ΙΙΙ» εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2013 και ήρθε να αντικαταστήσει τον προηγούμενο.
Υπόθεση ΜSS κατά Βελγίου και Ελλάδας
Βάσει της Διεθνούς Αμνηστείας «η υπόθεση M.S.S. κατά Βελγίου και Ελλάδας είναι η κύρια υπόθεση ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρώπινων Δικαιωμάτων (ΕΔΔΑ) όσον αφορά τη συμμόρφωση της επιστροφής αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα υπό τον Κανονισμό «Δουβλίνο II» με την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών (ΕΣΔΑ). Η απόφαση του Δικαστηρίου επιβεβαιώνει ότι η υποκείμενη υπόθεση στην οποία βασίζεται ο Κανονισμός «Δουβλίνο II» είναι αποκύημα φαντασίας: η μεταχείριση αιτούντων άσυλο, περιλαμβανομένης της πρόσβασής τους σε διαδικασίες χορήγησης ασύλου, ποικίλλει στην ΕΕ».
Nick Paleologos / SOOC
Επίσης η ίδια τονίζει πως «τα κράτη μέλη της ΕΕ δεσμεύονται από τις ελάχιστες απαιτήσεις που διατυπώνονται στο δίκαιο της ΕΕ και από τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα τα οποία εγγυάται η ΕΣΔΑ. Υπό το φως αυτών των δεσμεύσεων, η σημερινή απόφαση επιβεβαιώνει ότι τα κράτη πρέπει να εξασφαλίζουν την πρόσβαση σε αποτελεσματικές διαδικασίες ασύλου και επαρκείς συνθήκες υποδοχής για τους αιτούντες άσυλο. Πρέπει, επίσης, να εξασφαλίζουν αποτελεσματικά μέσα προσφυγής κατά των παραβιάσεων ανθρώπινων δικαιωμάτων».
Η απόφαση του δικαστηρίου βασίστηκε στο γεγονός ότι « η Ελλάδα δεν διέθετε αποτελεσματικό σύστημα ασύλου σε λειτουργία. Αποφάνθηκε, επίσης, ότι, κρατώντας τον M.S.S., αφγανό αιτούντα άσυλο, σε εξευτελιστικές συνθήκες και επειδή οι συνθήκες διαβίωσής του μετά την απελευθέρωσή του ήταν επίσης εξευτελιστικές, η Ελλάδα είχε παραβιάσει την ΕΣΔΑ. Το Δικαστήριο θεώρησε επίσης ότι, ως αποτέλεσμα των μεγάλων δομικών ελλείψεων στην ελληνική διαδικασία ασύλου, η Ελλάδα είχε στερήσει από τον M.S.S. την ευκαιρία για αποτελεσματική εξέταση του αιτήματός του για άσυλο. Το Δικαστήριο έλαβε υπ’ όψιν το γεγονός ότι δεν υπήρχε αποτελεσματικός μηχανισμός για να αναγάγει τις καταγγελίες ανθρώπινων δικαιωμάτων του M.S.S. στην Ελλάδα σε ξεχωριστή παραβίαση των υποχρεώσεων της χώρας υπό την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρώπινων Δικαιωμάτων. Συνεπώς, αποφάνθηκε ότι η Ελλάδα είχε παραβιάσει το δικαίωμα του M.S.S. σε ένα αποτελεσματικό μέσο προσφυγής».