Οι κάλπες άνοιξαν στις 09:00 και κλείνουν στις 19:00 (ώρα Ελλάδας), ενώ όλα δείχνουν ότι το αποτέλεσμα θα χαρίσει στην Άνγκελα Μέρκελ την τέταρτή της θητεία στην Καγκελαρία.

Τα κόμματα

Πάνω από το 50% των ψήφων αναμένεται να καταλήξει στα δύο μεγάλα κόμματα, τους Χριστιανοδημοκράτες του CDU και τους Σοσιαλδημοκράτες του SPD. Τα δύο αυτά κόμματα αποτελούσαν μέχρι σήμερα τον «μεγάλο συνασπισμό» που κυβερνούσε τη Γερμανία από το 2013. Τα μικρότερα κόμματα έχουν ως πρώτο στόχο να περάσουν το 5% που δίνει την είσοδο στην Μπούντεσταγκ, τη γερμανική Βουλή (αν και ακόμα και με χαμηλότερο ποσοστό ένα κόμμα μπορεί να εκλέξει αντιπροσώπους αν κερδίσει κάποια περιφέρεια).

Το CDU της Μέρκελ είναι το μεγάλο κεντροδεξιό κόμμα της χώρας, δημοφιλές μεταξύ των γηραιότερων, συντηρητικών και πρτεσταντών ψηφοφόρων. Από την πλευρά της η Μέρκελ, φαίνεται να έχει ξεπεράσει το ισχυρό χτύπημα στη δημοτικότητά της που είχε προκαλέσει στους συντηρητικούς της ψηφοφόρους η διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης το 2015 και η απόφαση της να δεχτεί σχεδόν 1 εκατ. πρόσφυγες. Το CDU σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις αναμένεται να συγκεντρώσει ποσοστό κοντά στο 37%.

Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) είναι το μεγαλύτερο κεντροαριστερό κόμμα της χώρας και κατεβαίνει με επικεφαλής τον Μάρτιν Σουλτς, πρώην πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου. Η ανακοίνωση της υποψηφιότητας του Σουλτς για τη γερμανική καγκελαρία είχε προκαλέσει ένα κύμα υποστήριξης προς το SPD, που για μερικούς μήνες εμφανιζόταν πολύ κοντά στους Χριστιανοδημοκράτες. Ωστόσο η ευφορία για τους σοσιαλδημοκράτες δεν κράτησε πολύ και οι τελευταίες δημοσκοπήσεις προβλέπουν διαφορά μεγαλύτερη των 10 μονάδων, με το SPD να κυμαίνεται στο 22-23%, σύμφωνα με τον Guardian. Τον Μάιο επίσης, το SPD δέχτηκε ένα ηχηρό πλήγμα, χάνοντας μια παραδοσιακά δυνατή του περιφέρεια, τη Βόρεια Ρηνανία – Βεστφαλία.

Με στόχο την τρίτη θέση, που μπορεί να το φέρει ακόμα και στην αξιωματική
αντιπολίτευση, κατεβαίνει το αριστερό Die Linke, που κυμαίνεται στο 10%. Το Die Linke εκπροσωπεί τη ριζοσπαστική αριστερά της χώρας, με χρόνια παρουσία (από το 2007 που δημιουργήθηκε) στο γερμανικό κοινοβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο. Από την αρχή της οικονομικής κρίσης έχει σταθεί αλληλέγγυο προς την Ελλάδα, καταγγέλοντας τα «πακέτα διάσωσης» ότι ως στόχο έχουν τη διάσωση των γερμανικών και γαλλικών τραπεζών με σκληρό κόστος λιτότητας για τους Έλληνες.

Το φιλελεύθερο κόμμα των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP) ήταν ο κυβερνητικός εταίρος του CDU μέχρι το 2013, ωστόσο στις τότε εκλογές δεν κατάφερε να μπει στη Βουλή. Με νέο ηγέτη όμως, τον Κρίστιαν Λίντνερ, αναμένεται να λάβει ένα ποσοστό κοντά στο 9% και να θέσει υποψηφιότητα για συμμετοχή στη νέα κυβέρνηση, ως ο καλύτερος σύμμαχος των Χριστιανοδημοκρατών. Σε ένα τέτοιο σενάριο, ερωτηματικό αποτελεί η θέση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, καθώς σύμφωνα με δημοσιεύματα το FDP έχει θέσει ως όρο για τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση το υπουργείο Οικονομικών.

Οι Πράσινοι από την πλευρά τους, παραδοσιακός σύμμαχος του SPD και κυβερνητικός εταίρος στις κεντροαριστερές κυβερνήσεις των αρχών της δεκαετίας του 2000, κυμαίνονται στο 8%. 

Ντροπή κι ανησυχία για το AfD

Μέγαλο μέρος όμως της πολιτικής συζήτησης στη Γερμανία έχει καταλάβει η διαφαινόμενη είσοδος του ακροδεξιού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (Alternativ for Germany – AfD) στη Βουλή. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, θα είναι η πρώτη φορά από το 1945 που ένα ακροδεξιό/φασιστικό κόμμα θα εκλέξει αντιπροσώπους στο γερμανικό κοινοβούλιο. Το AfD κατόρθωσε να προσελκύσει μεγάλο μέρος των δυσαρεστημένων από τη δωδεκαετία της θητείας Μέρκελ, είτε πρόκειται για όσους άφησε στο περιθώριο η οικονομική ανάπτυξη είτε πρόκειται για τους συντηρητικούς που είναι δυσαρεστημένοι με την κεντρώα πολιτική της καγκελαρίου.

«Το AfD δεν διαθέτει ένα συντεταγμένο εκλογικό σώμα. Υπάρχουν βέβαια περισσότεροι άνδρες από γυναίκες και είναι περισσότεροι εκείνοι που προέρχονται από την Ανατολή, αλλά όταν κοιτάμε το εισόδημα, δεν βρίσκουμε σε αυτούς τους πιο πλούσιους ή τους πιο φτωχούς», σύμφωνα με τον Νίκο Ζίγκελ, επικεφαλής του ινστιτούτου Dimap.

«Για πρώτη φορά μετά από πάνω από 50 χρόνια ένα εθνικιστικό, ακροδεξιό και εν πολλοίς ρατσιστικό κόμμα θα εκπροσωπείται στη Βουλή» παρατηρεί σήμερα η εφημερίδα Süddeutsche Zeitung. «Θα διαθέτει πρόεδρο σε κοινοβουλευτικές επιτροπές, ίσως και να είναι αξιωματική αντιπολίτευση, με άλλα λόγια θα είναι σε θέση να συμπροσδιορίζει την πολιτική ατζέντα. Αυτό είναι λυπηρό, ντροπιαστικό και θα οδηγήσει στην αλλαγή του κλίματος στη χώρα», προβλέπει ο σχολιαστής, ανατρέχοντας στο βεβαρυμένο ιστορικό παρελθόν της χώρας.

Όσον αφορά τα αίτια της ανόδου της ακροδεξιάς, ο σχολιαστής της SZ τονίζει: «Για το ότι ήρθαν τα πράγματα έτσι, την ευθύνη φέρει σε μεγάλο βαθμό η Μέρκελ», γράφει. «Το μεγαλύτερο επίτευγμά της κατά την απερχόμενη κοινοβουλευτική περίοδο ήταν ότι το βράδυ της 5ης Σεπτεμβρίου του 2015 έδειξε ανθρωπισμό και άνοιξε τα σύνορα με την Αυστρία. Το μεγαλύτερο λάθος της ότι στους επόμενους μήνες με το να επαναλαμβάνει συνεχώς την περίφημη φράση “θα τα καταφέρουμε” προκάλεσε την εντύπωση ότι θέλει να αποσιωπήσει τα προβλήματα από την είσοδο εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων. Αυτό έσπρωξε ψηφοφόρους στο AfD, που το 2013 πήρε 4,7%».

Τα θέματα στην ατζέντα

Όπως αναφέρει ο Guardian, τα σημαντικότερα θέματα που θέτουν την ατζέντα στις σημερινές εκλογές είναι το προσφυγικό, η διαχείριση της οικονομικής ανάπτυξης και ζητήματα ασφάλειας. Το CDU έχει υποσχεθεί μειωμένη φορολογία και ολοκληρωτική πάταξη της ανεργίας μέχρι το 2025. Οι Σοσιαλδημοκράτες από την πλευρά τους, θέτουν ως βασικό ζήτημα την ανακατανομή του πλούτου, ενώ αντιτίθενται στην άνοδο των στρατιωτικών εξοπλισμών στο 2% του ΑΕΠ της χώρας, όπως επιθυμεί το ΝΑΤΟ και οι Χριστιανοδημοκράτες.

Το Die Linke θέτει ως βασικό ζήτημα τον έλεγχο της αγοράς και την άνοδο του κατώτατου μισθού, ενώ το FDP ζητεί περισσότερες φοροαπαλλαγές και μεγαλύτερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Το AfD, που την περίοδο της μεγάλης προσφυγικής κρίσης είχε φτάσει στο 15% στις δημοσκοπήσεις, προτάσσει την «διατήρηση της γερμανικής κουλτούρας» και αντιμεταναστευτικά μέτρα, όπως άμεση απέλαση για τους μετανάστες των οποίων η αίτηση ασύλου απορρίπτεται.

Τα σενάρια για τη νέα κυβέρνηση

Το καλύτερο σενάριο για το κόμμα της Μέρκελ είναι η συγκυβέρνηση με το FDP. Σε περίπτωση που τα δύο κόμματα δεν καταφέρουν να έχουν την πλειοψηφία, θα εξεταστεί και η συμμετοχή των Πρασίνων, που έχει δοκιμαστεί σε τοπικό επίπεδο αλλά θα προϋποθέτει μεγάλες υποχωρήσεις από τους τελευταίους.

Για να κυβερνήσει το κόμμα του Σουλτς θα πρέπει να ανατραπούν σε μεγάλο βαθμό οι τελευταίες δημοσκοπήσεις (το CDU να πάει χειρότερα, το SPD πολύ καλύτερα) και να προκύψει μια κυβερνητική πλειοψηφία με το SPD, τους Πράσινους και είτε το Die Linke είτε το FDP. Σενάρια εξαιρετικά δύσκολα, καθώς εκτός των δημοσκοπήσεων, σοσιαλδημοκράτες και Πράσινοι θα έχουν σημαντικές πολιτικές διαφορές με το τρίτο κόμμα που θα απαιτείται να συμμετέχει. Όλα τα κόμματα έχουν απορρίψει κατηγορηματικά κάθε σενάριο συνεργασίας με το AfD.

Θα πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι μολονότι «κεντροαριστερές» οι κυβερνήσεις SPD και πρασίνων ήταν αυτές που έφεραν στην Γερμανία την «Aντζέντα 2010» η οποία ελαστικοποίησε πλήρως τις συμβάσεις εργασίας και έδωσε στο κοινωνικό κράτος της χώρας την χαριστική βολή.

Αρκετά πιθανό είναι φυσικά και το σενάριο του νέου «μεγάλου συνασπισμού», με το CDU και το SPD, αν και τα δύο κόμματα θα επιθυμούσαν να συγκυβερνήσουν με μικρότερα, αντί να κάνουν έναν «γάμο από ανάγκη». Σε αυτήν την περίπτωση μεγάλο ενδιαφέρον θα έχει το ποιο κόμμα θα αναλάβει το ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οι μνηστήρες είναι πολλοί (το Die Linke εχει βάσιμες ελπίδες) αλλά και ο κίνδυνος της ακροδεξιάς παραμονεύει.

Με πληροφορίες από Guardian, ΑΠΕ