Όπως αναφέρει το BBC, oι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και ο διεθνής συνασπισμός για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους (IS) ζήτησαν διετή αναβολή.Ο πρόεδρος της περιφέρειας του Ιρακινού Κουρδιστάν Μασούντ Μπαρζανί δήλωσε ότι είναι πλέον «πολύ αργά» για να το αναβάλλουν.

Η ψηφοφορία άρχισε για το σημερινό δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία που οργανώνει η Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση (KRG) στα βόρεια του Ιράκ, πάρα τους φόβους που εκφράζονται διεθνώς, για τις επιπτώσεις που μπορεί αυτό να έχει στην περιφερειακή ασφάλεια τόσο της περιοχής, όσο και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής.

Τα εκλογικά τμήματα άνοιξαν στις 08:00 τοπική ώρα, ενώ θα παραμείνουν ανοιχτά μέχρι τις 18:00. Το τελικό αποτέλεσμα αναμένεται ν΄ ανακοινωθεί μέσα σε 72 ώρες.
Το δημοψήφισμα αναμένεται με άνεση να είναι υπέρ του “ναι” για την ανεξαρτησία, ενώ δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας, δήλωσε σήμερα ότι δεν αναγνωρίζει το δημοψήφισμα που θα διεξαχθεί σήμερα στις κουρδικές περιοχές του Ιράκ και το θεωρεί κενό και άκυρο. Το τουρκικό ΥΠΕΞ υποστηρίζει ότι το δημοψήφισμα θα θέσει σε κίνδυνο την περιφερειακή ασφάλεια, ενώ η Άγκυρα θα λάβει όλα τα μέτρα εάν αυτό, οδηγήσει σε ενέργειες που θα στοχεύσουν την ασφάλεια της Τουρκίας. Επίσης σήμερα, η Τουρκία απέκλεισε την είσοδο στην χώρα, από το Βόρειο Ιράκ στην συνοριακή διάβαση Χαμπούρ που βρίσκεται στις νοτιοανατολικές περιοχές της, ενώ η διάβαση προς το Ιράκ είναι ακόμη ανοιχτή, μετέδωσε σήμερα το NTV

Παράλληλα, συνιστάται στους Τούρκους πολίτες που βρίσκονται στις κουρδικές περιοχές του Ιράκ, να τις εγκαταλείψουν το συντομότερο δυνατό, εάν δεν έχουν κάποια υποχρέωση για να παραμείνουν.

Γιατί διεξάγεται το δημοψήφισμα;

Ο Μπαρζανί και οι σύμμαχοί του στην εκστρατεία για την αυτονομία, υποστηρίζουν ότι μετά από χρόνια κακομεταχείρισης, έφτασε η κατάλληλη στιγμή για να έχουν οι Ιρακινοί Κούρδοι το δικό τους ανεξάρτητο κράτος.

Η Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση (KRG) στην περιφερειακή κουρδική πρωτεύουσα, Αρμπίλ, κατηγορεί επίσης την κεντρική κυβέρνηση του Ιράκ στη Βαγδάτη ότι έχει αποκλείσει συστηματικά τους Κούρδους από την ίση κατανομή της εξουσίας και των πόρων.

Οι Ιρακινοί Κούρδοι που υποστηρίζουν το δημοψήφισμα δηλώνουν ότι η ανεξαρτησία είναι ένα «φυσικό δικαίωμα» και ότι η δημιουργία ενός κουρδικού κράτους θα φέρει την σταθερότητα στην περιοχή.

Ποια είναι η ερώτηση του δημοψηφίσματος;

Οι ψηφοφόροι θα σημειώσουν «Ναι» ή «Όχι» στο διαδίκτυο ή σε έντυπη ψηφοφορία που θα ρωτάει: «Θέλετε να γίνει ανεξάρτητο κράτος η περιφέρεια του Κουρδιστάν και οι κουρδικές περιοχές εκτός της περιφέρειας του Κουρδιστάν;».

Οι «κουρδικές περιοχές» αναφέρονται σε πολυεθνοτικά αμφισβητούμενα εδάφη που βρίσκονται υπό τον έλεγχο των ενόπλων δυνάμεων των Κούρδων Πεσμεργκά, όπως η πλούσια σε πετρέλαιο πόλη Κιρκούκ και οι Ντιγιάλα, Σαλαχουντίν και Νινευή, βόρειες ιρακινές επαρχίες που ελέγχονται από τους Κούρδους.

Ποιος θα ψηφίσει και πού;

Περισσότεροι από πέντε εκατομμύρια ιρακινοί Κούρδοι ψηφοφόροι έχουν το δικαίωμα να ψηφίσουν, εφόσον έχουν κάνει εγγραφή για την ψηφοφορία χρησιμοποιώντας έντυπες αιτήσεις που αποδεικνύουν τη μόνιμη κατοικία στην αυτόνομη περιοχή του Κουρδιστάν ή στις διαφιλονικούμενες περιοχές των Κούρδων.

Οι Άραβες, οι Τουρκμένοι και οι Γιαζίντι, καθώς και οι χριστιανοί Ασσύριοι και οι Χαλδαίοι, μπορούν επίσης να ψηφίσουν εάν έχουν τα απαιτούμενα έγγραφα και το ίδιο ισχύει και για τους ψηφοφόρους της διασποράς.
Τι πιστεύει η ιρακινή κυβέρνηση για την ψηφοφορία;

Ο πρωθυπουργός του Ιράκ, Χάιντερ αλ Αμπάντι, λέει ότι η κίνηση είναι «παράνομη» και «αντισυνταγματική».

Το ιρακινό κοινοβούλιο στη Βαγδάτη ψήφισε την απόρριψη της διεξαγωγής του δημοψηφίσματος και ζήτησε από τον Αμπάντι να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να διατηρήσει την ενότητα του Ιράκ ενόψει της κουρδικής αυτονομιστικής κίνησης.

Στις 14 Σεπτεμβρίου, το κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της απομάκρυνσης του κυβερνήτη του Κιρκούκ, ενός Κούρδου που υποστηρίζει σθεναρά τη διεξαγωγή της δημοσκόπησης στην επαρχία.

Ιρακινοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι δηλώνουν ότι το δημοψήφισμα θα επηρεάσει την εν εξελίξει σύγκρουση με το αποκαλούμενο Ισλαμικό Κράτος (IS), το οποίο διατηρεί τον έλεγχο ορισμένων τμημάτων των αμφισβητούμενων περιοχών, όπως η πόλη Χαουίτζα στην επαρχία Κιρκούκ.

Όλοι οι Κούρδοι του Ιράκ υποστηρίζουν την ανεξαρτησία;

Όχι, ορισμένοι ιρακινοί Κούρδοι πολιτικοί, επιχειρηματίες και δημόσιοι υπάλληλοι έχουν ιδρύσει το κίνημα «Όχι για την ώρα», λέγοντας ότι θα ήταν λάθος να διεξαχθεί το δημοψήφισμα υπό τις παρούσες συνθήκες, για την ασφάλεια και την οικονομία της περιοχής.

Άλλοι υποστηρικτές του «όχι» πιστεύουν ότι το δημοψήφισμα δεν έχει μεγαλύτερη νομική βάση από μια απλή δημοσκόπηση και χρησιμοποιείται για να ενισχύσει το προφίλ του Μπαρζανί για το «προσωπικό και κομματικό» προφίλ του.

Λένε ότι το δημοψήφισμα δεν θα προσφέρει πραγματική ανεξαρτησία και θα φέρει μόνο συγκρούσεις και οικονομική στασιμότητα στο Ιρακινό Κουρδιστάν.
Τα περισσότερα αραβικά και τουρκμενικά κόμματα στην περιοχή του Κιρκούκ έχουν μποϊκοτάρει την ψηφοφορία.

Οι Γιαζίντι, που δεν είναι υπό την εξουσία των ιρακινών Κούρδων, στην αμφισβητούμενη και κατεστραμμένη από τις μάχες περιοχή της Σιντζάρ της επαρχίας της Νινευής, έχουν επίσης αρνηθεί να συμμετάσχουν.

Τι σκέφτονται οι γείτονες του Ιράκ;

Η Τουρκία και το Ιράν αμφισβητούν το ιρακινό Κουρδικό δημοψήφισμα, με την Άγκυρα να το χαρακτηρίζει ως «ιστορικό λάθος» και την Τεχεράνη να λέει ότι είναι μια «επικίνδυνη» κίνηση.

Απορρίπτουν την ψηφοφορία κυρίως επειδή έχουν τις δικές τους κουρδικές μειονότητες, οι οποίες είναι και οι δύο μεγαλύτερες σε πληθυσμό από το Ιρακινό Κουρδιστάν.

Ωστόσο, η Άγκυρα και η Τεχεράνη έχουν και οι δύο ισχυρά οικονομικά συμφέροντα στο ιρακινό Κουρδιστάν, το οποίο εξάγει πετρέλαιο στη διεθνή αγορά μέσω του λιμανιού της πόλης Σεϊχάν της Τουρκίας και ανταλλάσσει το αργό πετρέλαιο για προϊόντα διύλισης πετρελαίου από το Ιράν.

Η κυβέρνηση της Συρίας δεν έχει ακόμη ανακοινώσει κάποια ξεκάθαρη θέση σχετικά με το δημοψήφισμα, αλλά η Δαμασκός θα προτιμούσε πιθανότατα να διατηρηθεί η εδαφική ακεραιότητα του Ιράκ σε μια περίοδο εκτεταμένης ανασφάλειας στην περιοχή.

Τι θέση παίρνουν οι γειτονικοί Κούρδοι;

Οι συριακοί Κούρδοι που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης εναντίον του Ισλαμικού Κράτους απορρίπτουν την ιδέα της εγκαθίδρυσης ενός κουρδικού εθνικού κράτους και απαιτούν μόνο ομοσπονδιακή αυτονομία στη βόρεια περιοχή της Συρίας που ονομάζουν Ροζάβα. Ωστόσο, λένε ότι θα σεβαστούν την απόφαση της πλειοψηφίας των ιρακινών Κούρδων στο δημοψήφισμα, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα.

Οι Κούρδοι της Τουρκίας φαίνεται να τους αρέσει η ιδέα της ανεξαρτησίας και ορισμένα από τα νόμιμα τουρκικά κουρδικά κόμματα έχουν επαινέσει το ιρακινό Κουρδικό δημοψήφισμα. Ωστόσο, το απαγορευμένο Κουρδικό Εργατικό Κόμμα (PKK) θεωρεί ότι η ψηφοφορία αποτελεί ένα κόλπο προπαγάνδας που στοχεύει στη διατήρηση του Μπαρζανί στην εξουσία. Το ΡΚΚ επιμένει ότι οι Κούρδοι πρέπει να έχουν «δημοκρατική αυτονομία».

Τα περισσότερα ιρανικά κουρδικά κόμματα υποστηρίζουν το επερχόμενο δημοψήφισμα, ελπίζοντας ότι η κουρδική περιοχή του Ιράν θα μπορέσει μία μέρα να ακολουθήσει τα βήματα των ιρακινών Κούρδων γειτόνων της.

Ποιο είναι το πιθανό αποτέλεσμα;

Εάν το δημοψήφισμα πραγματοποιηθεί όπως έχει προγραμματιστεί, οι περισσότεροι ψηφοφόροι αναμένεται να ψηφίσουν την αποχώρηση από το Ιράκ.

Αλλά η κεντρική κυβέρνηση του Ιράκ λέει ότι δεν θα αναγνωρίσει τα αποτελέσματα.
Η Αποστολή του ΟΗΕ για το Ιράκ (UNAMI) αναφέρει ότι δεν θα παίξει κανένα ρόλο στο δημοψήφισμα, επομένως δεν θα υπάρχουν επίσημοι διεθνείς παρατηρητές για να ελέγξουν την ψηφοφορία.

Ιρακινοί Κούρδοι αξιωματούχοι δηλώνουν ότι έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας για να αποφευχθεί η αναταραχή κατά τη διάρκεια και μετά το δημοψήφισμα. Άλλοι περιμένουν ένοπλες συγκρούσεις στις αμφισβητούμενες περιοχές, κυρίως στο πλούσιο σε πετρέλαιο Κιρκούκ, όπου ο ιρακινός στρατός σκοπεύει να αναπτύξει στρατεύματα για επίθεση εναντίον του Ισλαμικού Κράτους στην περιοχή Χαουίτζα δύο ημέρες πριν από την ψηφοφορία [Σ.τ.Μ. Το άρθρο πρωτοδημοσιεύτηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2017. Η μάχη για την ανακατάληψη της Χαουίτζα άρχισε την Πέμπτη, 21 Σεπτεμβρίου 2017].

Εάν κερδίσει το «ναι» στις εκλογές, αλλά οι Ιρακινοί Κούρδοι αποφύγουν την ανακήρυξη ενός ανεξάρτητου κράτους, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα είναι ένα διαπραγματευτικό χαρτί στις συζητήσεις για το έδαφος και τους φυσικούς πόρους μεταξύ των κυβερνήσεων της Αρμπίλ και της Βαγδάτης.