«Το Ιράν ή θα διαπραγματευθεί ή κάτι θα συμβεί» απειλεί ο Τραμπ

Τη συμφωνία για τα πυρηνικά της Τεχεράνης είχαν υπογράψει το 2015 το Ιράν και οι χώρες της Ομάδας 5+1 (τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, δηλαδή Κίνα, ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία και Ρωσία, μαζί με τη Γερμανία). Ο Αμερικανός πρόεδρος υπέγραψε την Τρίτη το υπόμνημα με το οποίο διατάσσονται οι υπηρεσίες των ΗΠΑ να επαναφέρουν όλες τις κυρώσεις εις βάρος του Ιράν.

Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ με ανακοίνωσή του ανέφερε ότι θα επιβάλει εκ νέου ένα ευρύ φάσμα κυρώσεων στο Ιράν έπειτα από μια μεταβατική περίοδο 90 – 180 ημερών. Οι κυρώσεις θα στοχεύουν τον πετρελαϊκό τομέα του Ιράν και τις συναλλαγές με την κεντρική του τράπεζα.

Στο μεταξύ, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν απηύθυνε έκκληση στον Ιρανό ομόλογό του, Χασάν Ροχανί, να τηρήσει τους όρους της συμφωνίας του 2015 ακολουθώντας το παράδειγμα του Παρισιού, του Λονδίνου και του Βερολίνου, παρά την απόφαση του Αμερικανού προέδρου να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία.

Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν οι δύο ηγέτες, ο Μακρόν τόνισε ότι δικός του στόχος είναι να διατηρήσει την περιφερειακή σταθερότητα.

Προβληματισμός στη διεθνή κοινότητα

Η απόφαση του Τραμπ προκάλεσε προβληματισμό στον ΟΗΕ, με τον γενικό γραμματέα, Αντόνιο Γκουτέρες να ζητά από τις εναπομείναντες πλευρές να τηρήσουν τα όσα προβλέπει η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν (JCPOA). «Είναι απαραίτητο ότι όλες οι ανησυχίες που αφορούν την εφαρμογή του σχεδίου να αντιμετωπιστούν μέσα από τους μηχανισμούς που εγκαθιδρύθηκαν με την JCPOA. Ζητήματα που δεν σχετίζονται άμεσα με την JCPOA θα πρέπει να αντιμετωπίζονται χωρίς προκατάληψη για τη διατήρηση της συμφωνίας και των επιτευγμάτων αυτής».

Η Τουρκία χαρακτήρισε αρνητική την εξέλιξη, εκτιμώντας ότι θα προκαλέσει αστάθεια και νέες συγκρούσεις. Εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δήλωσε πως η Άγκυρα θα συνεχίσει να εναντιώνεται σε όλες τις μορφές πυρηνικών όπλων. Με καυστικό τρόπο σχολίασε την απόφαση Τραμπ το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας, τονίζοντας πως «οι ΗΠΑ υπονομεύουν τη διεθνή εμπιστοσύνη στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας». Όπως αναφέρουν, «το σχέδιο έδειξε πλήρως την αποδοτικότητά του». Ξεκαθαρίζουν ότι το ρωσικό ΥΠΕΞ είναι ανοιχτό σε περαιτέρω συνεργασία με τους άλλους εταίρους της συμφωνίας με το Ιράν και να συνεχίσει ενεργά να αναπτύσσει τις διμερείς σχέσεις με την Τεχεράνη.

Τέλος, Γερμανία, Γαλλία και Βρετανία «εκφράζουν τη λύπη τους για την απόφαση», όπως ανακοίνωσε το γαλλικό προεδρικό Μέγαρο. Ο Μακρόν δήλωσε ότι η χώρα του θα εργαστεί μαζί με το Λονδίνο και το Βερολίνο επί μιας ευρύτερης συμφωνίας που θα καλύπτει τις δραστηριότητες του Ιράν για τα πυρηνικά, το βαλλιστικό πρόγραμμα και τις εξελίξεις σε περιφερειακό επίπεδο.

Στο πλευρό των ΗΠΑ Ισραήλ και Σ. Αραβία

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, τάχθηκε υπέρ της απόφασης του προέδρου των ΗΠΑ, κάνοντας λόγο για «θαρραλέα και σωστή απόφαση». Χαρακτήρισε «συνταγή για την καταστροφή» τη συμφωνία που είχε επιτευχθεί το 2015 με την Τεχεράνη και υποστήριξε πως η χώρα του τάσσεται υπέρ της διεθνούς ειρήνης. Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ. Αβίγκντορ Λίμπερμαν, εξέφρασε την ικανοποίηση του από την απόφαση και τόνισε πως με τον τρόπο αυτό το ιρανικό καθεστώς θα γονατίσει.

Την ικανοποίηση της για την απόφαση του Τραμπ εξέφρασε και η Σαουδική Αραβία, λέγοντας ότι το Ιράν επωφελήθηκε οικονομικά από την άρση των οικονομικών κυρώσεων για να στηρίξει τρομοκράτες και να αποσταθεροποιήσει την περιοχή. «Το Ιράν χρησιμοποίησε οικονομικά οφέλη από την άρση των κυρώσεων για να συνεχίσει τις δραστηριότητές του για την αποσταθεροποίηση της περιοχής, ιδιαίτερα με την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων και τη στήριξη τρομοκρατικών οργανώσεων στην περιοχή».