Την «ανάγκη να εργαστούμε για μία νέα αιτιολόγηση της ΕΕ, να δώσουμε όραμα και να κάνουμε μεταρρυθμίσεις στο θεσμικό της σύστημα, να αναπτύξουμε τη θεματολογία της με μέτρο» τόνισε στην εναρκτήρια ομιλία του ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς κηρύσσοντας τις εργασίες της 2ης Υπουργικής Συνάντησης Visegrad-4 plus Balkan-4 plus που πραγματοποιείται στο Σούνιο.
 
Στόχος της ΕΕ, όπως είπε, πρέπει να είναι «να εξυπηρετηθούν καλύτερα οι πολίτες της και να ενδυναμώσει η ΕΕ σε έναν κόσμο που αλλάζει», με επίκεντρο τον άνθρωπο και το περιβάλλον. «Θέλουμε μια ΕΕ πιο ενωμένη, πιο δημοκρατική και κοινωνικά δίκαιη. Μια ΕΕ ισχυρότερη στον κόσμο, που να φροντίζει τους πολίτες της» είπε και πρόσθεσε: «Μια ΕΕ στηριγμένη στην αρχή της επικουρικότητας, που να φροντίζει για τη δημοκρατική συμμετοχή κρατών, περιφερειών και ιδιαίτερα των πολιτών, να υπερβαίνει τις αντιθέσεις στο εσωτερικό της, ανάμεσα στον Νότο και τον Βορρά, τη Δύση και την Ανατολή, και τις πλούσιες και φτωχές περιοχές. Μια ΕΕ που καταπολεμά την αδιαφάνεια και τη διαφθορά, που στοχεύει στην καλυτέρευση της καθημερινής πολιτικής των πολιτών της, η οποία δίνει προοπτική, θετικές προσδοκίες και οράματα, ιδιαίτερα στις νέες γενιές».
 
Ο Ν. Κοτζιάς σε αναλύοντας το όραμα του για το μέλλον της Ευρώπης αναφέρθηκε στις αιτίες των κρίσεων στην ΕΕ, αλλά και στα ελλείμματα, στην ανάγκη εκδημοκρατισμού των θεσμικών της οργάνων, θέτοντας καίρια ερωτήματα και προβληματισμούς, τόσο ως προς την εσωτερική της λειτουργία και τη σχέση της με τα εθνικά κράτη και εν όψει της διεύρυνσης, όσο και ως προς τον παγκόσμιο ρόλο της, την διεθνή της στρατηγική, την εξωτερική της πολιτική και πολιτική άμυνας.
 
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη σημασία του κοινωνικού κράτους και της αντιμετώπισης του μεταναστευτικού ζητήματος με τις αλλαγές που επιβάλλονται στη Συνθήκη του Δουβλίνου.
 
 

«Να τεθεί εκ νέου ο στόχος της κοινωνικής συνοχής»
 

«Η ΕΕ οφείλει να αναπτυχθεί ως μια μηχανή, ένα σύστημα θεσμών, εργαλείο εκσυγχρονισμού όλων μας και της ίδιας, [να γίνει] φάρος εφαρμογής, προώθησης και διάχυσης του rule of low, υπερασπιστής αυτής της αρχής στην παγκόσμια κοινότητα» τόνισε επίσης ο κ. Κοτζιάς μιλώντας κατά τη διάρκεια της συνάντησης
Υπογράμμισε παράλληλα ότι είναι αναγκαίο «να τεθεί εκ νέου ο στόχος της κοινωνικής συνοχής».
 
Παράλληλα, μεταξύ άλλων, προσέθεσε ως πολύ σημαντικό θέμα τα χρονοδιαγράμματα και τις τυχόν ομαδοποιήσεις για ένταξη στην ΕΕ κρατών των Δυτικών Βαλκανίων. Αναφέρθηκε επίσης και στην υποψηφιότητα της Τουρκίας και αν αυτή θα μετασχηματιστεί σε ειδική σχέση, όπως επίσης και ως ειδικό ζήτημα τις σχέσεις ΕΕ-Ρωσίας.
 
Ο Ν. Κοτζιάς επισήμανε και το μείζον ζήτημα της ισχυροποίησης της Ευρώπης στο παγκόσμιο σκηνικό. Αναφερόμενος στον αμυντικό τομέα και της ασφάλειας, που προσδιορίζεται από τη σχέση ανάμεσα στην ΕΕ, το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, έθεσε το ερώτημα αν η Ευρώπη θα αποκτήσει αυτοτελή αμυντική λειτουργία ή θα αποτελεί έναν περιφερειακό εταίρο των δύο άλλων, υποστηρίζοντας ότι «χωρίς αμυντικό πυλώνα, η ΕΕ θα παραμένει ένας οικονομικός γίγαντας με πήλινα πόδια». Ταυτόχρονα τάχθηκε υπέρ της συνεργασίας οργανισμού προς οργανισμό ως προς τη συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ.
 
Ο Ν. Κοτζιάς αναφερόμενος στα οικονομικά της ΕΕ τόνισε ότι «από την ευρωζώνη, απουσιάζουν τα απαραίτητα εργαλεία ώστε να μπορεί να αντιδράσει έγκαιρα σε αλλαγές και προβλήματα της οικονομικής συγκυρίας», ενώ έκανε μνεία στο θέμα της μετεξέλιξης του ευρωπαϊκού συστήματος διάσωσης (Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας) σε ένα είδος ευρωπαϊκού νομισματικού ταμείου α λα ΔΝΤ. Αναφορά επίσης έκανε για τη συζήτηση που απαιτείται σχετικά με τις νέες δημοσιονομικές προοπτικές και το πλαίσιο σε σχέση με το Brexit.
 
«Το κύριο και θεμελιακό είναι η ΕΕ να ξαναποκτήσει τα χαρακτηριστικά μιας οικονομικής και νομισματικής ένωσης, και όχι μόνο το τελευταίο. Δημοκρατική στη συγκρότησή της και στον τρόπο δράσης της. Που ενδιαφέρεται για τον άνθρωπο και τον φροντίζει: Από την καταπολέμηση της ανεργίας μέχρι της ποιότητα ζωής», υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών.

 

«Είσαι σκληρός διαπραγματευτής, αλλά καλός οικοδεσπότης»

«Η όποια αναφορά στο μέλλον τους, από μέρους των βαλκανικών κρατών που διεκδικούν την ένταξή τους στην ΕΕ, είναι ταυτόσημη με την όποια αναφορά στην ιδέα της Ευρώπης», τόνισε από πλευράς του ο ΥΠΕΞ της ΠΓΔΜ, Νικόλα Ντιμιτρόφ από το βήμα της Συνάντησης Visegrad-4 plus Balkan-4 plus. Όπως τόνισε ο Ν. Ντιμιτρόφ, σε αυτό το πλαίσιο, η πρόκληση για τα υποψήφια προς ένταξη κράτη είναι το πώς θα γίνουν Ευρωπαίοι και πως θα πείσουν την ΕΕ ότι είναι αντάξια να αποτελούν τμήμα αυτής της διευρυμένης Ευρώπης.
 
Ο ίδιος υπενθύμισε πως η ΕΕ άρχισε την πορεία της ως πρόγραμμα συμφιλίωσης, κάτι που θα πρέπει να γίνει και στα Βαλκάνια. Παράλληλα, ο υπουργός της ΠΓΔΜ τόνισε ιδιαίτερα πως δεν είναι δυνατόν οι χώρες της περιοχής να διεκδικήσουν κάτι στις Βρυξέλλες εάν δεν υπάρχει μία ενιαία φωνή και για να γίνει αυτό θα πρέπει να μπορούν να συνομιλούν μεταξύ τους, ή τουλάχιστον να προσπαθούν.

«Μπορεί να είσαι σκληρός διαπραγματευτής, αλλά είσαι καλός οικοδεσπότης», σημείωσε ο ίδιος απευθυνόμενος στον Έλληνα ομόλογό του Νίκο Κοτζιά.
 

Απευθυνόμενος στις χώρες των Βαλκανίων που μετέχουν στην ΕΕ, ο ίδιος τόνισε πως οι υποψήφιες χώρες θα πρέπει να προσβλέπουν σε αυτές ως συμμάχους, καθώς ήδη διαθέτουν μία φωνή για να βάζουν στο προσκήνιο τα ζητήματα, και όσο συζητούν τίθενται στο προσκήνιο τα ζητήματα με τρόπο αποτελεσματικό και όχι σποραδικά.
 
Ο Ν. Ντιμιτρόφ κάλεσε τις χώρες των Βαλκανίων να επιδείξουν αποφασιστικότητα και ισχυρή διακυβέρνηση, επεσήμανε την αποφασιστική θέση της περιοχής για το περιβάλλον της Ευρώπης και απέστειλε το μήνυμα πως δεν είναι δυνατόν να γίνεται συζήτηση για στερέωση της ίδιας της Ευρώπης, εάν δεν υπάρχουν στέρεα Βαλκάνια.
 
Η περιοχή μας είναι αυτή που μπορεί να κάνει τη διαφορά και εάν η Ευρώπη δεν μπορεί να αναφερθεί στα ζητήματα των Βαλκανίων πώς θα μπορεί να μιλήσει για το Ιράν, αναρωτήθηκε ο ΥΠΕΞ της ΠΓΔΜ.