Συνέντευξη: Πώς ένας Βελγο-Καναδός φοιτητής έγινε εχθρός του καθεστώτος του Όρμπαν

Δημοσιεύτηκε στο Political Critique

Την εβδομάδα που μας πέρασε, ο Adrien Beauduin απασχόλησε έντονα τα ουγγρικά και διεθνή ΜΜΕ για διάφορους λόγους. Κατά τη διάρκεια μιας από τις διαμαρτυρίες που πυροδοτήθηκαν με αφορμή τον «νόμο σκλάβων», ο οποίος επιτρέπει στους εργοδότες να απαιτήσουν από τους εργαζόμενούς τους έως και 400 ώρες υπερωρίες ετησίως, συνελήφθη τυχαία από το πλήθος, μαζί με άλλα τέσσερα άτομα, και μετά από δύο μέρες κράτησης του απαγγέλθηκε η κατηγορία για «κακούργημα κατά δημόσιου αξιωματούχου στα πλαίσια δράσης συμμορίας» – κάτι που ο ίδιος αρνείται. Ορισμένα κρατικά ΜΜΕ δίνουν μεγάλη βαρύτητα στον Adrien, καθώς είναι ένας υποψήφιος διδάκτορας στις σπουδές Φύλου, Βελγο-καναδικής καταγωγής στο «Πανεπιστήμιο που υποστηρίζεται από τον Soros», με άλλα λόγια συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά του τέλειου εχθρού αυτής της αυταρχικής κυβέρνησης. Καθώς αναμένει τη δίκη του, μίλησα μαζί του για τις διαδηλώσεις, την κράτησή του και το πολιτικό κλίμα στην Κεντρική Ευρώπη.

Jakub Gawkowski: Τι συνέβη στις 12 Δεκέμβρη ενώ διαδήλωνες μπροστά από το ουγγρικό Κοινοβούλιο;

Adrien Beauduin: Πήγα στη διαδήλωση καθώς ήδη για πάνω από δύο εβδομάδες εξέφραζα συνεχώς τη δυσαρέσκειά μου για αυτόν τον νέο «νόμο σκλάβων» και ήθελα να συμμετάσχω μαζί με τους συναδέλφους μου ως ένδειξη αλληλεγγύης προς τους εργαζόμενους στην Ουγγαρία. Ενώ επρόκειτο κατά κύριο λόγο για μια ειρηνική διαδήλωση, μετά τις εννιά το βράδυ υπήρξαν κάποιες συγκρούσεις μεταξύ της αστυνομίας και των διαδηλωτών, και οι αστυνομικοί έκαναν εκτεταμένη χρήση σπρέι πιπεριού, όπως επίσης και των γκλομπ τους. Ήταν περίπου δώδεκα παρα τέταρτο τη νύχτα, και καθώς επικρατούσε ήδη ηρεμία για κάποιο διάστημα, ετοιμάστηκα να γυρίσω σπίτι και απομακρύνθηκα λίγο από την παρέα μου.  Είδα κάποιους να βάζουν φωτιά σε ένα έλκηθρο που ήταν μέρος της χριστουγεννιάτικης διακόσμησης, αλλά δεν έδωσα ιδιαίτερη προσοχή στο περιστατικό και πήγα πιο κοντά στην αστυνομία. Υπάρχει ακόμη και ένα βίντεο με μένα όπου είναι φανερό ότι στέκομαι εκεί και δεν δείχνω καμία επιθετική συμπεριφορά.

Τι έγινε μετά;

Στη συνέχεια, οι αστυνομικοί αποφάσισαν να επιτεθούν και με έσπρωξαν προς τους διαδηλωτές, πολλοί από τους οποίους έπεφταν κάτω, και κάποιοι προς τη μικρή πυρκαγιά. Προσπάθησα να ανακτήσω την ισορροπία μου και επέστρεψα προς την αστυνομία. Εκεί έπεσα ανάμεσα στους αστυνομικούς οπότε και ένιωσα κάποιους αστυνομικούς να με μαζεύουν. Με μετέφεραν κάτω από τις στοές του Κοινοβουλίου και μαζί με άλλους τέσσερις (κάποιοι είχαν ήδη συλληφθεί πριν από μένα και κάποιοι μετά) μας έστειλαν σε ένα αστυνομικό τμήμα που βρισκόταν πολύ μακριά από εκείνο το σημείο. Μας είχαν όρθιους για πολλή ώρα και δε μας άφησαν να πάμε ούτε στην τουαλέτα. Στη συνέχεια μας πήγαν για εξετάσεις ούρων και μόνο το πρωί πήγαμε στο γραφείο του εισαγγελέα. Στη μέση της νύχτας, μου έστειλαν έναν διερμηνέα για να με βοηθήσει.

Πώς ένιωσες όταν άκουσες τις κατηγορίες;

Μη έχοντας κλείσει μάτι όλη νύχτα, σοκαρίστηκα εντελώς όταν άκουσα ότι κατηγορούμαι για συμμετοχή σε ομαδική βία κατά αστυνομικών. Ήταν τόσο σουρεαλιστικό. Όταν ο δικηγόρος μου, ο Δρ Nehéz-Posony, τον οποίο μου έστειλε η Ένωση Ουγγρικών Πολιτικών Ελευθεριών, μου είπε ότι τέτοιες κατηγορίες μπορεί να οδηγήσουν σε φυλάκιση από 2 εως 8 χρόνια, καταρρακώθηκα. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος για τη σύλληψή μου, απλώς προσπάθησα να σταθώ στα πόδια μου μετά από την επίθεση της αστυνομίας και βρέθηκα στο λάθος μέρος τη λάθος στιγμή.

Δεν είναι προφανής ο λόγος που ένας Βελγο-Καναδός υποψήφιος διδάκτορας θα συμμετείχε σε μια διαδήλωση Ούγγρων εργαζομένων. Γιατί αποφάσισες να βγεις στους δρόμους και να συμμετάσχεις στη διαδήλωση;

Όπου και αν έχω ζήσει, πάντα υπερασπίζομαι τα ζητήματα που θεωρώ ότι το αξίζουν. Οι συνθήκες εργασίας των εργαζομένων στην Ουγγαρία είναι φρικτές, με υπερωρίες και χαμηλές αμοιβές, και γι' αυτό ήταν σημαντικό για μένα να δείξω την αλληλεγγύη μου,  καθώς οι ήδη άσχημες αυτές συνθήκες πρόκειται να γίνουν ακόμη χειρότερες. Διαδηλώσαμε ήδη κατά του ίδιου νόμου, ως φοιτητικό μπλοκ στις 27 Νοεμβρίου όπως επίσης και σε άλλες περιπτώσεις. Η ημέρα της σύλληψής μου ήταν η μέρα που πέρασε ο νόμος και σκέφτηκα ότι έπρεπε να πάω και να δείξω τη διαφωνία μου τόσο με τον νόμο αυτόν όσο και με το γεγονός ότι εγκρίθηκε χωρίς να ληφθούν υπόψη οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Τέλος, την ίδια μέρα, πέρασε και ένας άλλος νόμος, ο οποίος αποδυναμώνει την ανεξαρτησία των δικαστηρίων, κάτι που αποτελεί ακόμη έναν λόγο διαμαρτυρίας.

Μετά τη σύλληψή σου, μπήκες στο στόχαστρο των φιλοκυβερνητικών ΜΜΕ, τα οποία σε περιγράφουν ως «ακτιβιστή του Σόρος».

Από την πρώτη στιγμή που συνελήφθηκα, ήξερα ότι τα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης θα χρησιμοποιούσαν την περίπτωσή μου για την προπαγάνδα τους. Δεν μιλάω τόσο καλά τα ουγγρικά και προσπάθησα να αγνοήσω την εκστρατεία λάσπης, αλλά φυσικά φοβάμαι ότι κάποιοι πραγματικά το πιστεύουν και ίσως να θελήσουν να βλάψουν είτε εμένα είτε άλλους.

Δεν ήταν η πρώτη διαμαρτυρία στην οποία συμμετείχες τις τελευταίες εβδομάδες στη Βουδαπέστη. Από τον Οκτώβριο συμμετείχες στο φοιτητικό κίνημα Szabad Egyetem (Ελεύθερο Πανεπιστήμιο) και ήσουν ένας από τους διοργανωτές της κατάληψης για μια εβδομάδα της πλατείας του κοινοβουλίου.

Ξεκινήσαμε ως μια ομάδα που ήθελε να διαμαρτυρηθεί ενάντια στο επερχόμενο κλείσιμο του Πανεπιστήμιου Κεντρικής Ευρώπης, αλλά όχι μόνο. Θέλαμε να θέσουμε το ζήτημα του νέου κύματος επιθέσεων κατά της ακαδημαϊκής ελευθερίας με την απαγόρευση των Σπουδών Φύλου τον Οκτώβριο του 2018, τη λογοκρισία στην Ακαδημία Επιστημών, τις περικοπές του προϋπολογισμού και τα σχέδια ιδιωτικοποίησης του Πανεπιστημίου Corvinus. Ήρθαμε σε επαφή με άλλους φοιτητές και οργανώσεις και προσπαθήσαμε να βρούμε συμμάχους. Μετά από μια μεγάλη διαδήλωση στις 24 Νοεμβρίου, καταλάβαμε την πλατεία μπροστά από το Κοινοβούλιο για μια εβδομάδα πριν από την ημερομηνία εκδίωξης του πανεπιστημίου μας από τη χώρα. Παρά τη βροχή, το κρύο και το χιόνι, κατορθώσαμε να διοργανώσουμε ένα ανοιχτό πανεπιστήμιο όπου απολαύσαμε την ακαδημαϊκή ελευθερία με μαθήματα και διαλέξεις από καθηγητές από διάφορα ουγγρικά πανεπιστήμια, τόσο στα ουγγρικά όσο και τα αγγλικά. Είχαμε επίσης ένα φόρουμ για να βοηθήσουμε στη δημιουργία ενός νέου Σωματείου Φοιτητών.

Πώς συνέβαλε το Szabad Egyetem και οι φοιτητές πίσω από αυτό το κίνημα στον αγώνα των Ουγγρικών εργαζομένων;

Όταν μάθαμε για τον επικείμενο «νόμο σκλάβων», σκεφτήκαμε αμέσως ότι έπρεπε να σταθούμε αλληλέγγυοι με τους εργαζόμενους. Παρόλο που δεν συμβαίνει συχνά στην Ουγγαρία, πολλοί από εμάς που προερχόμαστε από άλλες χώρες συνηθίζουμε να συνδέουμε αγώνες όπως φοιτητικά κινήματα και κινήματα εργαζομένων. Οι Ούγγροι φοιτητές και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις ήταν πολύ ενθουσιώδεις και έτσι το προχωρήσαμε, χτίζοντας περισσότερους δεσμούς και εμπιστοσύνη. Πιστεύουμε ότι τα συνδικάτα εκτιμούν την αλληλεγγύη μας και την έντονη παρουσία μας στις εκδηλώσεις τους και ελπίζουμε ότι οι φοιτητές και οι εργαζόμενοι μπορούν να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους.

Οι διαδηλώσεις έφθασαν για πρώτη φορά εδώ και χρόνια τέτοια επίπεδα κοινωνικής κινητοποίησης, όμως αυτό δεν σταμάτησε την κυβέρνηση. Ο Πρόεδρος János Áder υπέγραψε το νομοσχέδιο και ο «νόμος σκλάβων» τίθεται σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2019. Μήπως αυτό σημαίνει ότι όλες οι διαδηλώσεις έγιναν για το τίποτα;

Προσωπικά, ποτέ δεν σκέφτηκα ότι κάποια από τις δράσεις μας είχε πιθανότητες άμεσης επιτυχίας. Ήξερα ότι δεν θα εμπόδιζε το κλείσιμο του Πανεπιστημίου Κεντρικής Ευρώπης. Ήξερα ότι δεν θα έπαιρναν και πάλι αναγνώριση οι Σπουδές Φύλου. Ήξερα ότι τα πανεπιστήμια δεν θα ανακτούσαν την αυτονομία τους, ήξερα ότι δεν θα εμποδίζαμε να περάσει αυτός ο νόμος. Αλλά νομίζω ότι έτσι δείχνουμε ότι όλα αυτά δεν είναι φυσιολογικά, ότι τα πανεπιστήμια δεν πρέπει να κλείνουν και ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να έχουν έναν αξιοπρεπή μισθό και να εργάζονται κανονικά ωράρια. Όλοι ελπίζουμε ότι θα οικοδομήσουμε ένα μεγαλύτερο κίνημα που θα οδηγήσει σε μια ελεύθερη, μορφωμένη και δίκαιη κοινωνία.

Είσαι Βελγο-καναδός, αλλά, στην πραγματικότητα, ένας από τους λίγους ανθρώπους που μπορώ να χαρακτηρίσω ως Κεντροευρωπαίο. Πριν έρθεις στη Βουδαπέστη, ζούσες στην Πράγα και τη Βαρσοβία, και ως ερευνητής και ακτιβιστής, ήσουν ιδιαίτερα ενεργός σε όσα συμβαίνουν στην περιοχή. Έχουν τα πρόσφατα γεγονότα αλλάξει την αντίληψή σου για την Ουγγαρία και την περιοχή;

Πράγματι, είμαι τυχερός που έχω ζήσει σε τρεις από τις τέσσερις χώρες της περιοχής του Visegrad και έχω δει τον τρόπο με τον οποίο αλλάζει η περιοχή. Μετά τις αδιαμφισβήτητες φιλοδυτικές, νεοφιλελεύθερες θέσεις που ίσχυαν μέχρι τις αρχές του 2010, υπήρξε μια μετατόπιση που προσέφερε κάποιες δυνατότητες. Δυστυχώς, τις επικρίσεις της μετασοσιαλιστικής εποχής τις έχουν ιδιοποιηθεί δεξιές και ακροδεξιές δυνάμεις όπως ο Orbán ή Kaczyński. Αλλά βλέπω επίσης ευκαιρίες για άλλες πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις. Ως εκ τούτου, βλέπουμε τώρα μια αναβίωση των συνδικάτων στην περιοχή. Η απεργία των εκπαιδευτικών και η απεργία της Volkswagen στη Σλοβακία, η απεργία στα σούπερ μάρκετ Tesco στην Ουγγαρία, οι απειλές για απεργία στην Škoda στην Τσεχία, η συνεχιζόμενη απεργία των εκπαιδευτικών στη Λιθουανία, και τώρα αυτή η άνευ προηγουμένου κινητοποίηση συνδικαλιστικών οργανώσεων στην Ουγγαρία.

Θεωρείς ότι είναι μια ευκαιρία που αντιτίθεται στον λαϊκιστικό αυταρχισμό;

Προς το παρόν, υπάρχουν λίγες πολιτικές εναλλακτικές λύσεις σε κοινοβουλευτικό επίπεδο ώστε να ξεφύγουν από το εθνικιστικό-φιλελεύθερο δίλημμα, αλλά ίσως οι κοινωνικές δυνάμεις όπως οι συνδικαλιστικές οργανώσεις και τα φοιτητικά κινήματα να είναι μια αρχή για θετικές αλλαγές στην περιοχή. Ήδη, φαίνεται πως η κυβερνητική προπαγάνδα για τους «πράκτορες του Soros» αρχίζει να χάνει έδαφος, καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι αρχίζουν να καταλαβαίνουν ότι ο Σόρος δεν είναι υπεύθυνος για τους χαμηλούς μισθούς τους και ότι οι μετανάστες δεν είναι αυτοί που δυσκολεύουν τη ζωή τους στο τέλος του μήνα.

Νιώθεις ευπρόσδεκτος τώρα πια στην Ουγγαρία;

Προσωπικά, φοβάμαι μια μικρή μειοψηφία των φανατικών της Fidesz που μπορεί να θέλουν να επιτεθούν σε μένα και σε άλλους, αλλά λαμβάνω τεράστια υποστήριξη από τους απλούς Ούγγρους πολίτες και ως εκ τούτου αισθάνομαι σαν στο σπίτι μου εδώ.

Ανησυχείς για την επερχόμενη δίκη;

Ναι, φυσικά και ανησυχώ. Αν δεν βρούμε τελικά πλήρες οπτικό υλικό από τη σύλληψή μου, θα μπορούσε να είναι απλά και μόνο ο λόγος μου εναντίον στον λόγο των αστυνομικών. Φοβάμαι ότι ο τρόπος με τον οποίο με έχουν στοχεύσει τα φιλοκυβερνητικά μέσα  και το ευρύτερο πολιτικό πλαίσιο μπορεί να δημιουργήσουν κλίμα εναντίον μου. Επίσης, δεν βλέπω έντονες αντιδράσεις από άλλες κυβερνήσεις της ΕΕ σε ό,τι συμβαίνει στην Ουγγαρία και φοβάμαι ότι δεν υπάρχει κανένα διεθνές ενδιαφέρον για όσους αντιμετωπίζουν βαριές κατηγορίες στα ουγγρικά δικαστήρια αυτήν την περίοδο.

Ο Adrien Beauduin είναι υποψήφιος διδάκτορας στις Σπουδές Φύλου στο Πανεπιστήμιο Κεντρικής Ευρώπης. Είναι επίσης κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στις Σπουδές Φύλου από το Πανεπιστήμιο Κεντρικής Ευρώπης, μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στις Ευρωπαϊκές Υποθέσεις από το Κολλέγιο της Ευρώπης στη Βαρσοβία, μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στην Πολιτική Επιστήμη από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου και το Πανεπιστήμιο  Charles στην Πράγα, καθώς και προπτυχιακού τίτλου σπουδών στην Ιστορία από το Πανεπιστήμιο McGill στο Μόντρεαλ.