Όλα τα σενάρια ανοικτά για το μέλλον του κυβερνητικού συνασπισμού στη Γερμανία

Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο, οι συνεδριάσεις των ηγεσιών τόσο του SPD όσο και των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) της Μέρκελ αναμένεται να ολοκληρωθούν το απόγευμα. Είχαν ανακοινωθεί από την προηγούμενη εβδομάδα προκειμένου να γίνει ο απολογισμός των ευρωεκλογών της 26ης Μαΐου στις οποίες και τα δύο κόμματα του συνασπισμού κατέγραψαν ιστορικά χαμηλά ποσοστά. Ωστόσο πλέον έχουν αποκτήσει άλλη σημασία μετά την αναπάντεχη αποχώρηση της Νάλες από την προεδρία του SPD.

Η καγκελάριος δεσμεύθηκε για τη σταθερότητα του συνασπισμού, διαβεβαιώνοντας ότι η κυβέρνησή της «θα συνεχίσει το έργο της με όλη τη σοβαρότητά μας και κυρίως αίσθημα ευθύνης».

Ηττημένο στις βουλευτικές εκλογές του 2017 και ταπεινωμένο στις ευρωεκλογές το SPD, που βρέθηκε με ποσοστό 15% πίσω από τους Πράσινους, διέρχεται υπαρξιακή κρίση. Κάποιοι ζητούν εδώ και μήνες το κόμμα να επιστρέψει στην αντιπολίτευση και να στραφεί προς τα αριστερά, κάτι που θα προκαλέσει την πτώση της Μέρκελ πριν το τέλος της κοινοβουλευτικής περιόδου το 2021.

To Politico παρουσιάζει τέσσερα σενάρια για το μέλλον.

1. Επιστροφή στο προηγούμενο status quo

Αν το SPD βρει γρήγορα νέο αρχηγό και κάποιον για να ηγηθεί της κοινοβουλευτικής ομάδας του (κατά προτίμηση το ίδιο πρόσωπο), ο μεγάλος συνασπισμός (o GroKo, κατά τη γερμανική συντομογραφία) θα μπορούσε να συνεχιστεί (σχεδόν) σαν να μην συμβαίνει τίποτε. Όμως η βάση των Σοσιαλδημοκρατών ίσως να μην θέλει τόσο πολύ τον συνασπισμό. Εξέχοντες αντίπαλοι του GroKo, όπως ο Κέβιν Κιούνερτ, επικεφαλής της νεολαίας του SPD, είναι πιθανό να κινητοποιηθούν υπέρ της εξόδου από τον συνασπισμό, ένα βήμα που θα μπορούσε τελικά να οδηγήσει σε νέες γενικές εκλογές.

Το Politico συμπεραίνει πως η ηγεσία του SPD είναι πιθανό να προσπαθήσει να συνεχίσει τον GroKo, όμως οι πιθανότητες επιτυχίας της είναι στην καλύτερη περίπτωση επισφαλείς.

2. Συνασπισμός Τζαμάικα

Μια έξοδος του SPD από τον GroKo θα προκαλούσε αυτόματα νέες εκλογές. Όμως ο πρόεδρος είναι πιθανό να ασκήσει πίεση για να σχηματισθεί νέος συνασπισμός, καθώς είχαν γίνει εκλογές πριν από λιγότερο από δύο χρόνια. Αυτό θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για τον αποκαλούμενο συνασπισμό Τζαμάικα (από τα παραδοσιακά χρώματα των κομμάτων των Χριστιανοδημοκρατών, των Πράσινων και των Ελεύθερων Δημοκρατών). Θα είναι ωστόσο δύσκολο να προκύψει με τα σημερινά δεδομένα.

To Politico συμπεραίνει πως η Γερμανία θα μπορούσε να φθάσει σ' έναν σχηματισμό Τζαμάικα, όχι όμως πριν διεξαχθούν νέες εκλογές.

3. Κυβέρνηση μειοψηφίας

Αν το SPD αποχωρήσει από τον κυβερνητικό συνασπισμό, οι Χριστιανοδημοκράτες θα μπορούσαν να συνεχίσουν να ασκούν την εξουσία με μια κυβέρνηση μειοψηφίας. Για κάτι τέτοιο θα χρειάζονταν να οικοδομούν συνασπισμούς για κάθε θέμα χωριστά. Όμως κάτι τέτοιο δεν επιθυμούν καθόλου οι Γερμανοί, που επιμένουν στη σταθερότητα.

Η Γερμανία δεν είναι Ιταλία, σημειώνει το Politico.

4. Να αποφασίσουν οι ψηφοφόροι

Στη γερμανική πολιτική επικρατεί ατμόσφαιρα τέλους εποχής. Η Μέρκελ έχει το ένα πόδι έξω από την πόρτα, αναστάτωση επικρατεί στο πολιτικό τοπίο, κυρίως λόγω της ανόδου των Πρασίνων, από την οποία υποφέρουν περισσότερο οι Σοσιαλδημοκράτες, αλλά και οι Χριστιανοδημοκράτες την αισθάνονται επίσης. Μπορεί να αποδειχθεί πως οι κάλπες είναι η μόνη διέξοδος.

Το Politico συμπεραίνει πως τα κόμματα του GroKo μπορεί να προσπαθήσουν να καθυστερήσουν το αναπόφευκτο, όμως πιθανόν να αναγκαστούν να επιστρέψουν σύντομα στην προεκλογική εκστρατεία.

Εξαιρετικά σοβαρή κρίση

Όπως προσθέτει το ΑΠΕ, η απόφαση είναι περίπλοκη εξαιτίας της απουσίας προγράμματος και μιας προσωπικότητας που θα μπορέσει να ηγηθεί του κόμματος χωρίς να είναι στόχος αμφισβητήσεων, αλλά και εξαιτίας ενός πιθανόν καταστροφικού αποτελέσματος σε περίπτωση πρόωρων εκλογών.

«Το κόμμα διέρχεται μια εξαιρετικά σοβαρή κρίση», παραδέχθηκε η Μαλού Ντράιερ, μία από τις αντιπροέδρους του SPD.

Μέχρι πρότινος το πιο παλιό κόμμα της Γερμανίας σκόπευε να εξετάσει το θέμα της παραμονής του στον κυβερνητικό συνασπισμό τον Σεπτέμβριο, στη μέση της θητείας της κυβέρνησης συνασπισμού και την περίοδο που θα διεξαχθούν περιφερειακές εκλογές σε τρία κρατίδια της πρώην ανατολικής Γερμανίας, οι οποίες προμηνύονται δύσκολες για το SPD.

Σε αυτά τα κρατίδια η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) ελπίζει να ξεπεράσει το CDU της Μέρκελ και να κατατροπώσει το SPD.

Και οι Χριστιανοδημοκράτες αντιμετωπίζουν προβλήματα. Η δελφίνος της Μέρκελ, η Ανεγκρέτ Κραμπ- Κάρενμπάουερ δέχεται ανοικτά επικρίσεις μετά τις ευρωεκλογές, ενώ έχει κάνει και πολλούς λάθος χειρισμούς που την αποξένωσαν, μεταξύ άλλων, από YouTubers με μεγάλη επιρροή.

Κι αν, όπως η Μέρκελ, δηλώνει πιστή στον μεγάλο συνασπισμό, άλλα μέλη του CDU δεν είναι τόσο κατηγορηματικά.

«Αν δεν προχωράμε με το SPD, τότε πρέπει να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας και να αναρωτηθούμε αν έχει νόημα να συνεχιστεί ο μεγάλος συνασπισμός», εκτίμησε ο Κάρστεν Λίνεμαν αναπληρωτής πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του CDU και του CSU, του αδελφού κόμματος της Μέρκελ στη Βαυαρία.

Άνοδος των Πρασίνων

Στα κοινωνικά ζητήματα -συντάξεις, επίδομα ανεργίας-το CDU και το SPD τονίζουν τις διαφορές τους τους τελευταίους μήνες. Σε αυτό προστίθεται η διαμάχη για την κλιματική αλλαγή, ένα θέμα στο οποίο η Γερμανία έχει μείνει πίσω, αλλά το οποίο έχει αναχθεί σε ιδιαίτερα σημαντικό για τους ψηφοφόρους, όπως δείχνει και η επιτυχία των Πρασίνων.

Η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών υπό αυτές τις συνθήκες θα είναι κάτι πρωτοφανές για τη Γερμανία και ενέχει σοβαρούς κινδύνους για τα δύο κόμματα που κυβερνούν τη χώρα από το 1949.

Αντίθετα, μετά και το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών οι Πράσινοι συνεχίζουν την άνοδό τους.

Σε δημοσκόπηση του RTL που δημοσιεύθηκε το Σάββατο οι Πράσινοι εμφανίζονται για πρώτη φορά πρώτο κόμμα, με 27%, μπροστά από το CDU (26%). Το SPD συγκεντρώνει το 12% στην πρόθεση ψήφου και δίνει μάχη στήθος με στήθος με την άκρα δεξιά.