Η διαδρομή προς το δάσος της Φολόης δεν αφήνει καμία υποψία για το ίδιο το δάσος, έως και ελάχιστα χιλιόμετρα πριν φτάσετε εκεί. Μετά την Αρχαία Ολυμπία, ο δρόμος διαπερνά ορεινούς όγκους χωρίς πυκνή βλάστηση, με αγριολούλουδα και θάμνους – αφού η περιοχή έχει καεί στις πυρκαγιές του 2007 –  για να καταλήξει στο χωριό Λάλα.

Φτάνοντας στο χωριό Λάλα, ο ταξιδιώτης που έχει προορισμό το δάσος της Φολόης και έρχεται πρώτη φορά στην περιοχή μπορεί να παραξενευτεί λίγο, ειδικά αν δεν έχει βρεθεί ποτέ σε οροπέδιο. Το χωριό βρίσκεται σε ευθεία ενώ βρισκόμαστε ήδη στα 600 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και στην ουσία αποτελεί την είσοδο στο οροπέδιο της Φολόης, στους νοτιοδυτικούς πρόποδες του όρους Ερύμανθος. Το οροπέδιο που από τα ψηλότερα βουνά μοιάζει με αλώνι ακτίνας 10 χιλιομέτρων, ο λαός το ονόμασε Κάπελη, που σημαίνει πυκνό δάσος. Ο κεντρικός δρόμος που διαπερνά το χωριό είναι αυτός που θα σας οδηγήσει στο δάσος λίγα χιλιόμετρα μετά, σε υψόμετρο 688 μέτρων.

Όταν ο δρόμος γίνει ξανά μία απόλυτη ευθεία το βλέμμα πάει από μόνο του προς τα αριστερά. Το δάσος της Φολόης, το μοναδικό αυτοφυές δρυόδασος των Βαλκανίων, πυκνό και επιβλητικό αναγκαστικά σε έλκει προς το μέρος του. Ο δρόμος οδηγεί κατευθείαν μέσα στο δάσος που αποτελούν κυρίως ευθύκορμες βελανιδιές . Τα πανέμορφα και πανύψηλα δέντρα στη μυθολογία συνδέθηκαν με τις νύμφες δρυάδες. Τα πλατιά τους φύλλα και το ύψος τους δεν αφήνουν πολύ φως να περάσει και έτσι δεν μπορούν να ευδοκιμήσουν νέες βελανιδιές ούτε άλλα δέντρα, εκτός από φτέρες και ασφόδελους το καλοκαίρι.

Η τεράστια ομπρέλα που δημιουργείται από τα πυκνά φυλλώματα των δέντρων συγκρατεί την απαραίτητη υγρασία για την επιβίωση του δάσους κατά τους θερινούς μήνες. Η απουσία φωτός γεννά μία μοναδικά μυστικιστική ατμόσφαιρα που σε κάνει να θέλεις να παρατηρήσεις και να αφουγκραστείς το δάσος των Κενταύρων. Όπως όλες οι περιοχές της Ελλάδας με ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον, έχει γεννήσει πάμπολλους μύθους, που συνήθως η αλληγορία τους κρύβει το μόχθο του ανθρώπου να δαμάσει την άγρια φύση και να κάνει τη ζωή του πιο εύκολη.

Εδώ κατοικούσαν οι Κένταυροι και, καθώς λέει ο μύθος, το δάσος πήρε το όνομά του από τον Κένταυρο Φόλο. Ο Ηρακλής επισκέφτηκε το φίλο του Φόλο για να πάρει πληροφορίες για τον Ερυμάνθιο κάπρο, που έπρεπε να πιάσει και να φέρει ζωντανό στο Άργος, στον Ευρυσθέα. Ο αγριόχοιρος κατέστρεφε τις καλλιέργειες της περιοχής και συχνά έφτανε στο δάσος προς αναζήτηση τροφής και νερού. Η φιλοξενία που προσέφερε ο Φόλος στον Ηρακλή ήταν πλουσιοπάροχη, με κρέας από κυνήγι και εκλεκτό κρασί του θεού Διόνυσου. Η θεία μυρωδιά του κρασιού ξεσήκωσε τους κακεντρεχείς Κενταύρους της γύρω περιοχής και επιτέθηκαν στην παρέα του Φόλου και του Ηρακλή με κορμούς δέντρων και βράχια. Ο Ηρακλής ανταπάντησε με τα δηλητηριασμένα βέλη του και κατάφερε να εξοντώσει τους Κενταύρους . Όσους γλίτωσαν τους κυνήγησε μέχρι το ακρωτήριο Μαλέα. Επιστρέφοντας, βρήκε τον αγαπημένο του φίλο θανάσιμα πληγωμένο από ένα βέλος του. Με μεγάλη του λύπη έθαψε το φίλο του και έδωσε στην περιοχή το όνομά του. Τελικά ο Ηρακλής έστησε ενέδρα στις απόκρημνες πλαγιές του όρους Ερύμανθου και έπιασε τον κάπρο με ένα δίχτυ στο φαράγγι της Φολόης, κοντά στο γεφύρι του Μπερή.

Τα χωριά Κούμανη και Φολόη βρίσκονται στα βόρεια άκρα του δάσους και το χωριό Νέα Πέρσαινα στα δυτικά. Στη διασταύρωση του δάσους προς το χωριό Κούμανη γίνεται κάθε χρόνο ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς στον περίβολο του μουσείου του δάσους της Φολόης. Το μουσείο είναι ένα ξύλινο σπιτάκι με φωτογραφικό υλικό και πληροφορίες για τη χλωρίδα και πανίδα του δάσους. Ο πολιτιστικός σύλλογος του χωριού διοργανώνει εκεί πανηγύρι με τοπικές γεύσεις, κρασί και ζωντανή μουσική που δημιουργούν την κατάλληλη ατμόσφαιρα για τη γιορτή της αναγέννησης της φύσης ενώ μπορείτε να πάρετε μαζί και το δικό σας φαγητό. Είναι η εποχή που το δάσος αναγεννιέται και τα καταπράσινα φύλλα αρχίζουν να ντύνουν τα κλαδιά των δέντρων. Σε μικρή απόσταση από το μουσείο του δάσους βρίσκεται η ταβέρνα «Το δάσος».

Το δρυόδασος της Φολόης είναι προστατευόμενη περιοχή από το Δίκτυο Natura 2000. Τα μονοπάτια του δάσους είναι αρκετά, ήπιας ανάβασης και τα επισκέπτονται ορειβατικοί σύλλογοι από όλη την Ελλάδα. Το γνωστότερο όλων είναι το μονοπάτι της γραβάτας, αφού η σηματοδότησή του έχει γίνει με γραβάτες που κρέμονται στα δέντρα. Η διάσχιση του μονοπατιού διαρκεί περίπου δύο ώρες, είναι βαθμού δυσκολίας 1 και ξεκινά από  το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου στο δρόμο για το χωριό Πέρσαινα.  

Η μαγεία του δάσους απλώνεται και πέρα από τις βελανιδιές. Το φαράγγι της Γκούρας που βρίσκεται στα δυτικά του χωριού Κούμανη προσφέρει διαδρομές διαφορετικών βαθμίδων δυσκολίας. Στο βάθος του κυλά το ομώνυμο ποτάμι που στα νερά του δροσίζονται οι επισκέπτες το καλοκαίρι. Το πράσινο στοιχείο είναι έντονο στο φαράγγι ενώ υπάρχουν δύο σπήλαια με σταλαχτίτες.

Διαμονή

Αν θέλετε να έχετε άμεση πρόσβαση στο δάσος και να αφήσετε το αυτοκίνητο στην άκρη μέχρι να αποχωρήσετε, σας προτείνουμε να μείνετε στο χωριό Κούμανη. Δίπλα από το γήπεδο του χωριού υπάρχουν οι δύο ανεξάρτητες μεζονέτες με τζάκι «Nikitas village». Πληροφορίες στο τηλέφωνο 2624061064 Νικήτας Λινάρδος.

Στην είσοδο του χωριού βρίσκεται ο ξενώνας και το εστιατόριο με την ονομασία «Ερύμανθος».Πληροφορίες στο τηλέφωνο 2624061356 Βασίλης Παπούλιας.

Τα καφενεία του χωριού σερβίρουν και φαγητό κατά τους θερινούς μήνες.

Χάρτης

Σας προτείνουμε τρεις διαφορετικές διαδρομές για να φτάσετε στο δάσος της Φολόης.

1η διαδρομή: Αν ξεκινήσουμε από Αθήνα, παίρνουμε την Εθνική οδό Αθηνών – Κορίνθου, συνεχίζουμε στην Εθνική Κορίνθου – Τριπόλεως και μετά θα ακολουθήσουμε την Εθνική οδό Τριπόλεως – Πύργου. Από εκεί θα συναντήσουμε τη διασταύρωση για Λάλα και συνεχίζουμε να οδηγούμε στον κεντρικό δρόμο του χωριού που οδηγεί λίγα χιλιόμετρα μετά στο δάσος. Στον κεντρικό δρόμο που διαπερνά το δάσος θα βρούμε ταμπέλες για τα χωριά Κούμανη και Φολόη.

2η διαδρομή: Από την Εθνική οδό Αθηνών – Κορίνθου συνεχίζουμε στην Εθνική Κορίνθου – Τριπόλεως και μετά ακολουθούμε την Εθνική οδό Τριπόλεως – Πατρών και στο δρόμο μας θα βρούμε το Κούμανη.

3η διαδρομή: Εναλλακτική διαδρομή είναι να επιλέξουμε την εθνική οδό Αθηνών – Πατρών και να συνεχίσουμε στην Πατρών – Τριπόλεως. Σε σχέση με την προηγούμενη είναι περίπου 50 χλμ παραπάνω. Σε αυτή τη διαδρομή θα συναντήσουμε πρώτα το Πανόπουλο και το κομμάτι της Κάπελης που βρίσκεται εκεί. Συνεχίζοντας προς Τρίπολη και περίπου 20 χλμ μετά το Πανόπουλο θα βρούμε το Κούμανη. Από Κούμανη για Πανόπουλο πάμε μέσω της εθνικής οδού Τριπόλεως – Πατρών ακολουθώντας την κατεύθυνση προς Πάτρα.